Firma we Wspólnocie

Pytania te są niezwykle istotne dla polskich przedsiębiorców myślących o prowadzeniu działalności gospodarczej na terenie Unii. Czemu? Dlaczego nie zaczekać aż Polska stanie się pełnoprawnym członkiem Unii i dopiero wtedy rozwinąć działalność gospodarczą na jej terenie, omijając wiele administracyjnych niedogodności? Przyczyna jest bardzo prosta. Z momentem wejścia do Unii co prawda łatwiej będzie rozpocząć działalność gospodarczą z prawnego punktu widzenia, będzie jednak trzeba konkurować z olbrzymią liczbą przedsiębiorstw, ich filii i reprezentacji nie tylko ze „starych” krajów członkowskich, ale również z dziesięciu nowych. Może więc warto przebrnąć przez administracyjny koszmar i zakorzenić swoją firmę tak, aby spokojnie czekać na wejście nowych członków do Unii.

Postanowienia Układu Europejskiego przyznają obywatelom Polski prawo do zakładania firm na terenie krajów Unii Europejskiej (artykuł 44-54 IV części Układu). Firmy na terenie Unii Europejskiej mogą założyć zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne. Firmom wolno zakładać przedsiębiorstwa podległe oraz oddziały i agendy. „Podległe” oznacza w tym przypadku takie, które są pod kontrolą spółki-matki. Warto wiedzieć, że w postanowieniach Układu znalazły się wszelkie dziedziny działalności gospodarczej, a mianowicie: przemysłowa, handlowa, usługowa, rzemieślnicza, a także działalność w zakresie wolnych zawodów. Działalność gospodarcza oznacza zarówno prowadzenie niewielkich warsztatów, jak i wielkich firm. Układ Europejski podaje również definicję pojęcia „przedsiębiorstwa polskiego”. Tak więc przedsiębiorstwo polskie oznacza firmę założoną zgodnie z polskim prawem. Co ważne, musi mieć ono rzeczywiste i stałe powiązanie z gospodarką polską. W praktyce wygląda to w ten sposób, że do uznania firmy za polską wystarczy posiadanie na terytorium Polski zarejestrowanego biura, siedziby, zarządu lub prowadzenie tam głównej działalności. Jeżeli jednak przedsiębiorstwo ma tylko i wyłącznie biuro, np. handlowe, na terytorium Rzeczpospolitej, musi udowodnić powiązanie z rynkiem polskim. Układ precyzuje także pojęcie obywateli polskich; określa ich jako osoby fizyczne, które mają obywatelstwo naszego kraju. Dla osób fizycznych Układ Europejski przewiduje prawo do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej tylko i wyłącznie na zasadzie samozatrudnienia. Oznacza to, że Polacy mają prawo pracy na własny rachunek, lecz pozbawieni są prawa do poszukiwania pracy na miejscowym rynku.