Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe kosztów

Tworzenie rezerw jest obowiązkiem wynikającym z ustawy o rachunkowości. Rezerwy, pomimo znanych nam treści, budzą wiele pytań i wątpliwości. Z jakiego tytułu tworzyć rezerwy? Czym różnią się rezerwy na zobowiązania od zobowiązań oraz od biernych rozliczeń międzyokresowych? Ponadto rezerwy, zobowiązania oraz rozliczenia międzyokresowe bierne mają wiele elementów wspólnych utrudniających prawidłowe ich zinterpretowanie i ujęcie na odpowiednich kontach.

Rezerwy to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne (art. 3 ust. 1 pkt 21). Wynikające z ustawy określenie „nie są pewne” odnosi się do rezerw - zobowiązania zaś (art. 3 ust. 1 pkt 20) są obecne, pewne, wynikają z przeszłych zdarzeń i mają wiarygodnie określoną wartość. Zobowiązania mają więc „przeszłość” - o rezerwach można powiedzieć, że mają „przyszłość”, i to niezbyt pewną.

Pojęcie rezerw jest pojęciem ściśle związanym z prawem bilansowym. Jest kategorią bilansową, którą, zgodnie z art. 35d ustawy o rachunkowości, tworzy się na: