Różnice kursowe w księgach rachunkowych

Różnice kursowe powstają jako skutek prowadzenia działalności gospodarczej oraz upływu czasu pomiędzy powstaniem zdarzenia gospodarczego a momentem... Jakim momentem? W praktyce moment i sposób realizacji przez strony zobowiązań okazuje się bardzo istotny i mający różne skutki.

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zasad wyceny wartości dewizowych oraz momentu powstania różnic kursowych dla najczęściej występujących transakcji, tj. sprzedaży i kupna aktywów. Ponadto przedstawiono próbę innego spojrzenia na wątpliwości, jakie rodzi w tym zakresie stosowanie prawa bilansowego i podatkowego. To inne spojrzenie odnosi się - bardzo krótko ujmując - do kompensat należności oraz zobowiązań, a co za tym idzie do powstających wówczas różnic kursowych. Zarówno ustawa o rachunkowości (bezpośrednio), jak i ustawy podatkowe (pośrednio) obligują osoby prawne oraz osoby fizyczne prowadzące księgi rachunkowe do wykazywania w okresie sprawozdawczym oraz na dzień bilansowy aktywów i pasywów dewizowych wycenionych przy zastosowaniu odpowiednich kursów walut. Ilość i rodzaj pozycji zależą od miejsca i zakresu działalności danego przedsiębiorstwa. Niekiedy również sposób wyceny wartości wykazywanych w walutach obcych zależy od przyjętej przez przedsiębiorstwo do stosowania polityki rachunkowości.

Zdarzenia gospodarcze realizowane w postaci sprzedaży wyrobów, towarów i usług będą skutkowały, w zależności od sposobu ewidencjonowania przyjętego przez przedsiębiorstwo, wystąpieniem różnych momentów wyceny: