Jak uzyskać rentę z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej? (cz. II)

Przy ustalaniu wysokości rent z ubezpieczenia wypadkowego (renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinnej oraz renty szkoleniowej) stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z uwzględnieniem przepisów ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych - zwanej dalej ustawą wypadkową. Oznacza to, że najpierw ustala się podstawę wymiaru świadczenia według zasad przewidzianych dla „zwykłych” rent (z pewnymi odmiennościami), a następnie, w oparciu o dokonane wyliczenia, oblicza się wysokość renty z ubezpieczenia wypadkowego.

Obliczając podstawę wymiaru renty z ubezpieczenia wypadkowego ZUS stosuje, co do zasady, analogiczną procedurę, jak w przypadku „zwykłej” renty z tytułu niezdolności do pracy. Osoba ubiegająca się o to świadczenie musi przedstawić zarobki z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat, poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłasza wniosek o rentę. Podstawa wymiaru renty może być też ustalona w oparciu o wynagrodzenia z dowolnych 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem złożenia wniosku, wybranych z całego okresu ubezpieczenia.

W wyjątkowych sytuacjach ZUS może ustalić podstawę wymiaru renty z okresu faktycznego podlegania ubezpieczeniu. Przede wszystkim ma to miejsce wówczas, gdy o rentę wypadkową z tytułu niezdolności do pracy ubiega się osoba młoda, która w ubezpieczeniu społecznym pozostawała dotychczas przez stosunkowo krótki czas. Jeżeli stała się ona niezdolna do pracy do 30 roku życia i nie może wskazać do obliczenia podstawy wymiaru renty zarobków z kolejnych 10 lat kalendarzowych, wówczas podstawa ta może zostać ustalona z faktycznego okresu podlegania ubezpieczeniu. Jeżeli jednak nie pozostawała ona w ubezpieczeniu co najmniej przez 1 rok kalendarzowy, nie ustala się dla niej w ogóle podstawy wymiaru renty, a renta może zostać jej przyznana w kwocie świadczenia najniższego. Natomiast w stosunku do tych ubezpieczonych, u których niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30 roku życia, wynagrodzenia z faktycznego okresu podlegania ubezpieczeniu mogą stanowić podstawę wymiaru renty tylko wtedy, gdy wyłączną przyczyną, z powodu której nie można jej ustalić z kolejnych 10 lat kalendarzowych jest pełnienie przez nich zastępczej służby wojskowej, odbywanie czynnej służby wojskowej albo korzystanie z urlopu wychowawczego.