Środki zaskarżania rozstrzygnięć organów podatkowych (cz. 1) - odwołanie od decyzji

Piotr Tarkowski

Postępowanie podatkowe jest dwuinstancyjne (zasada dwuinstancyjności postępowania podatkowego), co wynika z art. 127 ustawy - Ordynacja podatkowa (o.p.). Oznacza to, iż strona postępowania podatkowego ma prawo do złożenia odwołania od decyzji organu podatkowego wydanej w pierwszej instancji do organu podatkowego drugiej instancji, a organ ten obowiązany jest do ponownego rozpatrzenia sprawy oraz wydania nowej decyzji. Powyższa zasada ma zastosowanie również do postanowień wydawanych przez organy podatkowe, na które strona postępowania podatkowego ma prawo składać zażalenia. Należy jednak zauważyć, iż zaskarżanie rozstrzygnięć organów podatkowych wydawanych w pierwszej instancji (tj. decyzji lub niektórych postanowień) jest wyłącznie uprawnieniem procesowym strony postępowania podatkowego, a nie jej obowiązkiem. Tym samym praktyczna realizacja zasady dwuinstancyjności postępowania podatkowego uzależniona jest wyłącznie od woli strony tego postępowania.

Odwołanie od decyzji podatkowej

Podstawowym uprawnieniem procesowym strony postępowania podatkowego jest prawo do złożenia odwołania od decyzji organu podatkowego wydanej w pierwszej instancji. Zgodnie z art. 220 § 1 o.p., od decyzji organu podatkowego wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji. Natomiast właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ podatkowy wyższego stopnia (art. 220 § 2 o.p.). Przy czym, zgodnie z art. 221 ordynacji - w przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych (tj. przez Ministra Finansów), dyrektora izby skarbowej, dyrektora izby celnej lub przez samorządowe kolegium odwoławcze, odwołanie od decyzji rozpatruje ten sam organ podatkowy, stosując odpowiednio przepisy o postępowaniu odwoławczym.