Przegląd najnowszego orzecznictwa podatkowego

Rozdział I

Amortyzacja

1. Limit jednorazowej amortyzacji w spółce

Prawo do jednorazowej amortyzacji przysługuje podmiotom rozpoczynającym działalność lub małym podatnikom. Status małego podatnika zależy od wysokości osiąganych przychodów. Przytoczony niżej wyrok potwierdza, że w spółkach niemających osobowości prawnej w celu ustalenia statusu podatnika należy brać pod uwagę przychody wspólnika tej spółki, a nie całej spółki. Organ podatkowy zwrócił uwagę, że istotne znaczenie dla sprawy ma nowelizacja spornego przepisu obowiązująca od 22 maja 2009 r. Od tego momentu z ustawy jasno wynika, że w przypadku spółki niemającej osobowości prawnej kwota limitu odpisów amortyzacyjnych dotyczy spółki.

Jednakże w ocenie NSA nie była to zmiana doprecyzowująca. To oznacza, że w okresie sprzed nowelizacji w przypadku spółki jawnej limit odnosił się do wspólników, a nie do samej spółki.

Zdaniem organów podatkowych, po nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Nr 69, poz. 587) status małego podatnika należy ustalać na podstawie przychodów spółki, a nie wspólnika. Swoje przekonanie organy podatkowe wywodzą z dodanego w wyniku nowelizacji art. 22k ust. 13 u.p.d.o.f. Według tego przepisu, w przypadku spółki niemającej osobowości prawnej kwota limitu odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22k ust. 7, dotyczy spółki. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że skoro limit amortyzacji odnosi się do spółki, to również limit przychodów uprawniający do statusu małego podatnika odnosi się do spółki. Przytoczony wyrok wskazuje na nieprawidłowość takiej interpretacji przepisów.

Warunek nieprzekroczenia poziomu przychodów (wraz z VAT) o równowartości 800 000 euro (obecnie równowartość 1200 000 euro) odnosi się do osoby wspólnika, a nie spółki jawnej. Takie stanowisko zajął NSA w przytoczonym poniżej wyroku.

(...) W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego należy zaaprobować stanowisko sądu pierwszej instancji, że ".. skoro w świetle art. 5a pkt 20 u.p.d.o.f. małym podatnikiem jest podatnik, zaś podatnikami przedmiotowego podatku są jedynie osoby fizyczne (art. 1 i 3 u.p.d.o.f.), to w konsekwencji również małym podatnikiem jest osoba fizyczna, u której - nadto - wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z należnym podatkiem od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wskazanego przed chwilą poziomu. Unormowanie ww. przepisu uzasadnia stwierdzenie, że wyjaśnienie zawartych tam pojęć ma zastosowanie w obszarze całej ustawy ("ilekroć w ustawie mowa"). Tak więc termin "mały podatnik" odnosi się do osoby fizycznej zarówno w zakresie możliwości skorzystania z kwartalnego rozliczania zaliczek na podatek (art. 44 ust. 3g u.p.d.o.f.), jak i w zakresie jednorazowej amortyzacji, a to w postaci oceny warunku przychodów w poprzednim roku podatkowym. W ten sposób warunek nieprzekroczenia poziomu przychodów (wraz z podatkiem VAT) o równowartości 800 000 euro odnosi się do osoby wspólnika, a nie spółki jawnej".