nowe prawo

Praca młodocianych: pracodawców czekają nowe obowiązki

30 września 2023 r. wchodzi w życie rozporządzenie zawierające wykaz prac wzbronionych i warunkowo dozwolonych nieletnim pracownikom. A od 1 września zmieni się stawka płacy dla tych osób

Definicja pracownika została zawarta w art. 2 kodeksu pracy (dalej: k.p.). Zgodnie z nią pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Definicja ta nie odwołuje się do wieku osoby zatrudnianej. Zostało to określone w art. 190 par. 1‒2 k.p., z którego wynika, że młodocianym w rozumieniu kodeksu jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat, a zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 15 lat, jest co do zasady zabronione, z pewnymi wyjątkami. Zatrudnienie młodocianych jest dozwolone na warunkach określonych w dziale IX k.p. i podlega przepisom szczególnym w zakresie warunków pracy. Spowodowane jest to tym, że młody wiek jest okresem rozwoju zarówno fizycznego, jak i psychicznego, oraz, co ważne, praca nie może przeszkadzać w prawidłowym wypełnianiu obowiązku szkolnego. Szczególne traktowanie młodocianych jest więc uzasadnione i nie stanowi naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Nowe przepisy wykonawcze

Kodeks pracy zezwala na zatrudnianie młodocianych w ramach przygotowania zawodowego, a jeśli w innym celu niż przygotowanie zawodowe, to tylko przy wykonywaniu lekkich prac. W tym pierwszym przypadku (przygotowanie zawodowe młodocianych) może to się odbywać przez:

• naukę zawodu,
• przyuczenie do wykonywania określonej pracy.

Nauka zawodu ma na celu przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze wykwalifikowanego pracownika lub czeladnika i obejmuje praktyczną naukę zawodu, która jest organizowana u pracodawcy na zasadach ustalonych w odrębnych przepisach, oraz dokształcanie teoretyczne. Z kolei przyuczenie do wykonywania określonej pracy ma na celu przygotowanie młodocianego do pracy w charakterze przyuczonego pracownika i może dotyczyć wybranych prac związanych z nauką zawodu.