Przeciwdziałanie zatorom płatniczym: dużo obowiązków dla dużych przedsiębiorców

Jakie obowiązki mają duże przedsiębiorstwa w zakresie przeciwdziałania nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych? Do kiedy po publikacji na stronach Ministerstwa Finansów indywidualnych danych podatników CIT trzeba przygotować sprawozdanie ze stosowanych w poprzednim roku kalendarzowym terminach zapłaty w transakcjach handlowych? Co grozi za niedopełnienie tego obowiązku?

Zasady płatności w nierównych transakcjach handlowych zostały uregulowane w tzw. ustawie o zatorach płatniczych. Dotyczy ona umów, których przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony – głównie przedsiębiorcy – zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością. Niestety, w przeszłości w ramach takich transakcji duże podmioty gospodarcze wykorzystywały swoją mocną, nierzadko monopolistyczną lub quasi-monopolistyczną pozycję, często nie płacąc terminowo faktur lub wymuszając na małych i średnich przedsiębiorcach (MŚP) wielomiesięczne terminy zapłaty. Doprowadzało to niejednokrotnie do braku płynności finansowej u tych ostatnich, co w skrajnych przypadkach prowadziło do likwidacji lub upadłości ich biznesów po zawarciu przez nich wielu niesymetrycznych transakcji. Ustawa o zatorach płatniczych, której celem było przeciwdziałanie tego typu sytuacjom, wprowadziła początkowo jedynie maksymalne terminy zapłaty, warunki naliczania odsetek i sposób dochodzenia kosztów odzyskiwania przeterminowanych należności. Ale już w nowelizacjach ustawodawca zajął się tematem przeterminowanych płatności kompleksowo, wprowadzając kolejne zabezpieczenia dla słabszych kontrahentów, jednocześnie przewidując dla dużych przedsiębiorców kolejne obowiązki obwarowane sankcjami. Niestety, wczytując się w ustawę, można jednak nabrać wątpliwości odnośnie do zakresu jej stosowania i terminów spełniania tych obowiązków. Pewne jest natomiast, że biorąc pod uwagę skalę działalności dużych przedsiębiorców, ci, aby sprostać ww. obowiązkom, muszą odpowiednio się do nich przygotować – chociażby odpowiednio zaplanować organizację pracy w firmie. Dotyczy to przede wszystkim przygotowania sprawozdania ze stosowanych w poprzednim roku kalendarzowym terminów zapłaty w transakcjach handlowych. Dokument ten musi zostać przygotowany do 30 kwietnia w roku bezpośrednio następującym po pojawieniu się na stronach MF indywidualnych danych podatników CIT, które są publikowane przez resort co roku do 30 września.