Kradzież składników majątku firmy - zasady ewidencjonowania

Artykuł 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Zgodnie natomiast z art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych, w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych. Jednocześnie art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy stanowi, iż przychodami z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Oznacza to, iż:

• otrzymane odszkodowanie stanowi przychód z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu,

• kwota odszkodowania nie ma żadnego wpływu na wysokość poniesionej straty,

• przy ustalaniu wysokości straty bierze się pod uwagę dokonane odpisy amortyzacyjne i w tej części strata nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.

W przypadku kradzieży bardzo istotne jest właściwe udokumentowanie powstałej straty i sporządzenie dowodu księgowego określającego jej wielkość. Fakt poniesienia straty należy udokumentować, sporządzając protokół na okoliczność kradzieży i potwierdzając go przez policję, towarzystwo ubezpieczeniowe itp. Protokół powinien być podstawą do sporządzenia dowodu księgowego.

Ministerstwo Finansów w piśmie z 26 kwietnia 2001 r. (nr PB 3-MD-289-8214-35/2001) wyraziło pogląd dotyczący zastosowania art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który można przenieść również na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „(...) Z obowiązujących przepisów ww. ustawy nie wynika, aby straty w środkach obrotowych należało wykluczyć z kosztów uzyskania przychodów, a zatem, co do zasady, straty te mogą być uznane za koszty podatkowe, jednakże każdy przypadek i każde tego rodzaju zdarzenie gospodarcze należy rozpatrywać i oceniać indywidualnie jako konkretny przypadek z uwzględnieniem okoliczności faktycznych badanej sprawy. Powstałych strat w ramach działalności gospodarczej, jako efekt uboczny, nie można pomijać w rachunku podatkowym. Straty w środkach obrotowych należy oceniać pod kątem całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności.