Ochrona ubezpieczeniowa majątku firmy i jej pracowników

Umowy ubezpieczeń zawierane pomiędzy zakładami ubezpieczeń a podmiotami pragnącymi uzyskać określoną ochronę ubezpieczeniową to umowy z zakresu ubezpieczeń majątkowych i osobowych oraz ubezpieczeń dobrowolnych, w kilku przypadkach również obowiązkowych. Pomimo wielu różnic występujących między tymi ubezpieczeniami, część obowiązujących uregulowań prawnych jest dla nich wspólna. Stąd na tyle, na ile jest to możliwe, chcemy poniżej przedstawić charakterystykę prawną umów ubezpieczenia pod kątem zasad i norm dla nich tożsamych.

Definicję umowy ubezpieczenia zawiera art. 805 § 1 k.c. Przepis ten przewiduje, że przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Definicja zawiera najbardziej przedmiotowo istotne elementy umowy ubezpieczenia, które pozwalają stwierdzić, czy konkretna czynność prawna jest właśnie taką umową.

W wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia powstaje cywilnoprawny stosunek ubezpieczenia. Stronami stosunku ubezpieczenia jest zakład ubezpieczeń i ubezpieczający.

Umowę ubezpieczenia zawierają zakład ubezpieczeń i ubezpieczający. Z tego względu, że jedną ze stron umowy ubezpieczenia może być tylko zakład ubezpieczeń, a więc podmiot uprawniony do prowadzenia działalności ubezpieczeniowej, umowa ubezpieczenia zaliczana jest do kategorii umów kwalifikowanych.

Dokonując w pozostałym zakresie charakterystyki umowy ubezpieczenia, należy wskazać, że jest to umowa:

• dwustronnie zobowiązująca, ponieważ obie strony umowy zobowiązują się do świadczenia,

• nazwana, ponieważ ma cechy określone ustawowo i jest wyraźnie uregulowana przepisami prawnymi (tytuł XXVII księgi trzeciej kodeksu cywilnego),

• konsensualna, bo dochodzi do skutku przez zgodne oświadczenie woli stron,

• odpłatna, gdyż obie strony mają uzyskać określoną korzyść majątkową,