Zamknięcie roku 2002

Poszczególne aktywa wykazuje się w bilansie w kolejności określonej w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości, w formie dwustronnej lub jednostronnej tablicy. Bez względu na formę bilansu aktywa wykazuje się w dwóch grupach:

• aktywa trwałe,

• aktywa obrotowe.

Aktywa trwałe obejmują wartości niematerialne i prawne, rzeczowe aktywa trwałe, należności długoterminowe, inwestycje długoterminowe oraz długoterminowe rozliczenia międzyokresowe. Łączną wartość majątku trwałego według zasad wyceny, określonych przepisami ustawy o rachunkowości, wykazuje się w wierszu A jako sumę aktywów, która wynika z podsumowania wielkości wskazywanych w podporządkowanych wierszach oznaczonych cyframi rzymskimi: A.I, A.II, A.III, A.IV i A.V.

W wierszu A.I wykazuje się łącznie sumę wartości niematerialnych i prawnych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości, są to nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności:

• autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,

• prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,

• know-how.

Definicja wartości niematerialnych i prawnych zawarta w ustawie o rachunkowości nie zawiera, w przeciwieństwie do ustaw podatkowych, zamkniętego katalogu wartości niematerialnych i prawnych.

Wartość liczbowa wartości niematerialnych i prawnych wynika z podsumowania wskazywanych wielkości w podporządkowanych wierszach oznaczonych cyframi arabskimi od 1 do 4, w których podaje się w wierszu:

• A.I.1 - koszty zakończonych prac rozwojowych,

• A.I.2 - wartość firmy,

• A.I.3 - inne wartości niematerialne i prawne,

• A.I.4 - zaliczki na wartości niematerialne i prawne.

Wiersz A.I.1 - koszty zakończonych prac rozwojowych - traktuje się nie jako prawa majątkowe, lecz wydatki mające charakter kosztów. Wycenia się je według faktycznie poniesionych, wiarygodnie udokumentowanych kosztów, gdy: