Wypowiedzenie umowy spółki cywilnej

Stan prawny na 15 lipca 2008 r.

ADAM MALINOWSKI - RADCA PRAWNY

Wypowiedzenie dokonane przez wspólnika

Zgodnie z art. 869 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.), jeżeli spółka została zawarta na czas nieoznaczony, każdy wspólnik może z niej wystąpić, wypowiadając swój udział na trzy miesiące naprzód na koniec roku obrachunkowego. Wypowiedzenie nie wymaga żadnej szczególnej formy. Ze względów dowodowych warto jest jednak posłużyć się pismem - w takim wypadku ustępujący wspólnik musi wręczyć je pozostałym wspólnikom. Jeżeli postanowienia umowy spółki cywilnej przewidywały konieczność złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu udziału przez wspólnika na piśmie, to oczywiste jest, iż takie oświadczenie musi być skierowane do wszystkich pozostałych wspólników. Nie spełnia tego wymogu skierowanie takiego oświadczenia na piśmie do urzędu skarbowego i zawiadomienie o tym wspólników (wyrok SA w Warszawie z 18 lutego 1998 r., sygn. akt I ACa 1006/97, Pr.Gosp. z 1999 r. nr 3, poz. 54). Oczywiście można też posłużyć się listem poleconym. Datą doręczenia będzie wtedy moment, w którym wspólnik (wspólnicy) otrzymał pismo w taki sposób, że mógł się zapoznać z jego treścią. Dla skuteczności złożonego oświadczenia woli nie ma zatem znaczenia rzeczywiste zapoznanie się wspólnika z treścią listu. Wystarczy, że miał on taką możliwość, choćby nawet ze swej woli z niej nie skorzystał. Podstawowym skutkiem prawnym wypowiedzenia jest przekształcenie stosunku spółki, polegające na zmniejszeniu liczby wspólników. W wypadku dwuosobowej spółki jednak wypowiedzenie umowy będzie miało skutek niweczący byt samej spółki. Na takim stanowisku stanął też SN w wyroku z 4 lutego 2000 r. (sygn. akt II CKN 735/98, niepublikowany). Dotyczył on interesującego stanu faktycznego, a mianowicie trwania stosunku najmu po ustąpieniu wspólnika z dwuosobowej spółki. SN stwierdził w nim: