Prawo Spółek 7/2005 z 01.07.2005, str. 72
Data publikacji: 01.07.2005
Wyłączenia zdolności upadłościowej
Jednym z warunków prawidłowego funkcjonowania gospodarki jest możliwość eliminowania z obrotu gospodarczego podmiotów niewypłacalnych, niezdolnych do konkurowania na rynku. Dalsza ich działalność stanowi bowiem zagrożenie dla innych przedsiębiorców, dla których brak wpływu należności może z kolei spowodować popadnięcie w stan nadmiernego zadłużenia. Dlatego też wyłączenia podmiotowe zdolności upadłościowej powinny być ustanowione tylko w tych przypadkach, w których jest to naprawdę niezbędne dla właściwego ukształtowania stosunków społeczno-gospodarczych. Ponadto sama regulacja powinna być dokonana - ze względu na ważność materii - w sposób niebudzący wątpliwości co do intencji ustawodawcy. Wydaje się jednak, że obecne uregulowania w tym przedmiocie nie spełniają tych wymogów, a to ze względu na zbyt szeroki zakres przedsiębiorców, w stosunku do których - mimo ich niewypłacalności - nie można ogłosić upadłości. Niniejszy artykuł ma na celu wskazanie tych wątpliwości.
ZBIGNIEW MICZEK
sędzia Sądu Rejonowego w Tarnowie, asystent na Wydziale Prawa Uniwersytetu Rzeszowskiego
Przepisy ustawy z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze1 - dalej: „p.u.n.”, określają podmiotowy zakres jej stosowania, zarówno od strony pozytywnej, jak i negatywnej. W doktrynie i judykaturze wykształciło się, na bazie poprzedniej regulacji w tym przedmiocie, pojęcie zdolności upadłościowej, rozumiane jako możliwość ogłoszenia upadłości wobec określonego rodzaju dłużników.
W obecnym stanie prawnym przyjęto, iż konsekwencje niewypłacalności określonej ustawą - Prawo upadłościowe i naprawcze dotyczą przedsiębiorców oraz grupy innych podmiotów uczestniczących w obrocie gospodarczym mogących ogłosić upadłość, tj. posiadać zdolność upadłościową. Zasadą jest więc, że w stosunku do każdego podmiotu będącego przedsiębiorcą w rozumieniu art. 5 ust. 2
p.u.n., którego brzmienie pokrywa się zresztą z definicją przedsiębiorcy wskazaną w art. 43 k.c., będzie mogła zostać ogłoszona upadłość, chyba że ustawa stanowi inaczej. Należy odróżnić sytuację, w której dany podmiot nie może być uznany za upadłego z tego powodu, że nie ma w ogóle statusu „przedsiębiorcy”, od sytuacji, w której w stosunku do jakiegoś podmiotu będącego przedsiębiorcą nie można ogłosić upadłości, ponieważ został on pozbawiony przez ustawodawcę zdolności upadłościowej. W art. 6
p.u.n. określono właśnie krąg podmiotów nieposiadających zdolności upadłościowej. Są to: