Złote akcje posiadane przez państwo w prywatyzowanych przedsiębiorstwach a swoboda przepływu kapitału w Unii Europejskiej

Prawa te (przywileje) mają przy tym o tyle specjalny (czy też szczególny) charakter, że dają one państwu więcej, niżby to wynikało ze stopnia (czy też zakresu) kapitałowego zaangażowania się przez państwo w danej spółce, a więc więcej, niżby państwo posiadało jako normalny wspólnik. Owe uprawnienia (określane tutaj mianem złotych akcji) mogą być powiązane z konkretnymi - posiadanymi przez państwo - akcjami (udziałami), mogą mieć charakter osobisty i - nie będąc związane z określonymi akcjami czy udziałami - przysługiwać państwu działającemu jako wspólnik w spółce, wreszcie też mogą po prostu przysługiwać państwu jako takiemu, działającemu poprzez swoje organy (tj. poprzez organy władzy publicznej).

Państwa członkowskie Unii Europejskiej nie mają możliwości posługiwania się takim instrumentem, jakim są złote akcje w sposób zupełnie dowolny i niczym nie ograniczony. Akcje te muszą być bowiem kształtowane i stosowane przez członków Wspólnoty w pełnej zgodności z przepisami Traktatu o podstawowych swobodach rynku wewnętrznego, zwłaszcza zaś z przepisami TWE o swobodzie przepływu kapitału.

Generalnie biorąc, swoboda przepływu kapitału polega na możliwości jednostronnego transferowania do innego państwa członkowskiego określonych wartości kapitałowych (finansowych) w celach inwestycyjnych. Przepływem kapitału są zwłaszcza inwestycje bezpośrednie, polegające na zakupie akcji lub udziałów spółek w innych państwach członkowskich. W pojęciu „przepływ kapitału” mieści się także możliwość uczestniczenia przez wspólników danej spółki w zarządzaniu nią oraz w jej kontroli. Zważywszy przy tym na fakt, że obecnie wszelkie ograniczenia przepływu kapitału pomiędzy państwami członkowskimi są zakazane (zob. art. 56 ust. 1 TWE), należałoby stwierdzić, iż państwo członkowskie, które ogranicza możliwość nabywania akcji (udziałów) w prywatyzowanych spółkach lub też które ogranicza wspólnikom danej (prywatyzowanej) spółki możliwość uczestniczenia w zarządzaniu nią lub w jej kontroli, dopuszcza się tym samym naruszenia art. 56 ust. 1 TWE. Powstaje zatem pytanie, czy, a jeśli tak, to w jaki sposób dopuszczalność nabywania akcji (udziałów) w poddawanych prywatyzacji spółkach oraz dopuszczalność brania udziału w kontroli oraz w zarządzaniu tymi spółkami ograniczają posiadane przez państwo złote akcje.