Przychody i koszty ze wspólnego przedsięwzięcia

W stosunkach gospodarczych bardzo częstym rozwiązaniem jest zawieranie umów zbliżonych swoim charakterem do umowy kooperacji. Są to umowy o wspólne przedsięwzięcie (umowy stałej współpracy albo umowy konsorcyjne).

Umowa kooperacji zawierana jest w sytuacji, gdy wymagany jest duży kapitał oraz inne niezbędne do wspólnego działania elementy, takie jak np. stosowne zezwolenia, które posiada któraś ze stron umowy, surowce, maszyny, wyspecjalizowana kadra itp. Umowa typu konsorcyjnego jest odmianą umowy kooperacji i zawierana jest zwykle do prowadzenia wspólnych przedsięwzięć o charakterze gospodarczym, w szczególności w zakresie produkcji. Oznacza ona kumulację sił i środków majątkowych dwóch lub więcej podmiotów gospodarczych w celu podjęcia wspólnego działania. Ich charakter jest jednak na tyle inny od umów zawieranych w obrocie gospodarczym, że można powiedzieć, iż umowa konsorcjum tworzy nowy podmiot prawny. To zaś oznacza powstanie nowego podatnika m.in. podatku od towarów i usług; gdyby uznać, że powstały podmiot jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej (ale nie spółką cywilną, jawną, partnerską, komandytową, komandytowo-akcyjną) - staje się on także podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, jeśli zaś uznać ten podmiot za spółkę cywilną, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wspólnicy stosownie do wielkości swoich udziałów w spółce.