comment
Artykuł
Data publikacji: 2004-05-04
Dni wolne na poszukiwanie pracy
Zasady udzielania dni wolnych na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia ulegają ciągłym zmianom przy okazji kolejnych nowelizacji Kodeksu pracy. Zmiany te powodują ograniczenie tego uprawnienia przez zawężanie kręgu przypadków, w których pracownicy mogą skorzystać z tego zwolnienia.
RYSZARD SADLIK
sędzia Sądu Rejonowego w Kielcach
Według obecnego brzmienia art. 37 § 1 k.p. w okresie co najmniej 2-tygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Wymiar tego zwolnienia wynosi 2 dni robocze - w okresie 2-tygodniowego i miesięcznego wypowiedzenia oraz 3 dni robocze - w okresie 3-miesięcznego wypowiedzenia, także w przypadku jego skrócenia na podstawie art. 361 § 1 k.p.
Nowe brzmienie tego przepisu powoduje więc wyłączenie prawa do zwolnienia w przypadku wypowiedzeń krótszych niż 2-tygodniowe, co do 1 stycznia 2004 r. było możliwe np. przy umowach na okres próbny, krótszych niż 3 miesiące.
• Dni wolne przy 3-miesięcznym wypowiedzeniu
W przypadku wypowiedzenia trwającego 3 miesiące pracownikowi przysługują 3 dni na poszukiwanie nowej pracy, z tym że te 3 dni wolne przysługują także w sytuacji, gdy długość okresu wypowiedzenia została skrócona z trzech miesięcy do jednego, w przypadku gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony nastąpiło z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników (art. 361 § 1 k.p.).
PRZYKŁAD
W Spółce X z powodu ograniczenia jej produkcji przeprowadzane są zwolnienia grupowe. Jan S., będący wieloletnim pracownikiem tej spółki, zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę z zastosowaniem skrócenia okresu wypowiedzenia z trzech miesięcy do jednego. Wystąpił o udzielenie mu 3 dni wolnych na poszukiwanie pracy. Pracodawca odmówił, twierdząc, że przysługują mu 2 dni, bo jego okres wypowiedzenia wynosi tylko miesiąc.
Jan S. nie zgodził się z tym stanowiskiem i na 3 dni wyjechał szukać pracy. Pracodawca potraktował jego nieobecność w pracy jako nieusprawiedliwioną i rozwiązał z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia. Wte- dy Jan S. wniósł powództwo do
sądu pracy o zasądzenie na jego rzecz odszkodowania w związku z wadliwym rozwiązaniem umowy o pracę.
Sąd uwzględnił jego powództwo, ponieważ nieobecność Jan S. była usprawiedliwiona i pracodawca nie miał podstawy do natychmiastowego rozwiązania umowy o pracę.
Wymiar zwolnienia na poszukiwanie pracy uzależniono tylko od długości okresu wypowiedzenia, jaki w danym przypadku ma pracownik. Przy czym pracownik ma prawo do udzielenia mu dni wolnych bez względu na to, czy faktycznie zamierza poszukiwać w tym czasie pracy, czy też chce przez te dni po prostu odpocząć. Pracodawca nie może od niego wymagać udowodnienia, że fak-tycznie szukał w tym czasie nowej pracy. Dla możliwości wykorzystania tych dni wolnych nie ma też znaczenia fakt, że pracownik ma już zapewnioną nową pracę, gdyż zawsze może poszukiwać innej pracy. Podobnie sam fakt, że pracownik po rozwiązaniu stosunku pracy ma zamiar korzystać ze świadczenia emerytalnego, nie pozbawia go prawa do tego zwolnienia.
• Tylko gdy wypowiada pracodawca
Istotne jest także, iż udzielanie dni wolnych na poszukiwanie pracy dotyczy tylko sytuacji, gdy wypowiedzenie umowy zostało złożone pracownikowi przez pracodawcę. Gdyby to pracownik rozwiązał umowę za wypowiedzeniem, pracodawca nie ma obowiązku udzielania mu żadnych dni wolnych na poszukiwanie nowej pracy.
Dni wolne na poszukiwanie pracy przysługują zarówno w sytuacji, gdy wypowiedzenie złożone przez pracodawcę dotyczy umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, jak i umowy na czas określony zawartej na okres ponad 6 miesięcy i mającej klauzulę dopuszczającą wypowiedzenie umowy oraz umowy zawartej na okres próbny wynoszący 3 miesiące.
W tych sytuacjach okres wypowiedzenia może wynosić co najmniej dwa tygodnie. Natomiast zwolnienie na poszukiwanie pracy nie przysługuje w razie zatrudnienia pracownika na podstawie umowy zawartej na czas usprawiedliwionej nieobecności innego pracownika (umowy na zastępstwo). Wynika to z faktu, że w tym przypadku okres wypowiedzenia wynosi tylko 3 dni (art. 331 k.p.).
Za dni poświęcone na poszukiwanie pracy pracownik ma prawo do pełnego wynagrodzenia, tak jakby w tym dniu wykonywał normalnie pracę. Dni wolne na poszukiwanie pracy nie stanowią urlopu wypoczynkowego i nie mogą być zaliczane na poczet urlopu danego pracownika.
PRZYKŁAD
Jolanta J. od 1 marca 2000 r. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. 13 lutego 2004 r. otrzymała wypowiedzenie umowy o pracę.
W okresie wypowiedzenia nie wykorzystała 3 dni wolnych na poszukiwanie pracy, gdyż nie wiedziała o takim uprawnieniu. Po rozwiązaniu umowy o pracę wystąpiła do sądu pracy z powództwem o zasądzenia na jej rzecz ekwiwalentu za niewykorzystane zwolnienie od pracy. Sąd oddalił jej powództwo, gdyż nie przysługuje jej prawo do takiego ekwiwalentu.
WAŻNE
Dni wolnych na poszukiwanie pracy udziela się wyłącznie na wniosek pracownika.
Jeśli pracownik nie skorzysta z tego zwolnienia, traci to uprawnienie, a ponadto nie może otrzymać za nie żadnego ekwiwalentu, zarówno pieniężnego, jak i w innej formie.
Pozostało 85% treści
Chcesz uzyskać dostęp? Skorzystaj z bezpłatnego abonamentu
