Zapewnienie cmentarzy jako zadanie publiczne

Miejsca pochówku osób zmarłych od setek lat związane są z religią, co znajduje wyraz w urządzaniu i utrzymywaniu nekropolii przez kościoły i związki wyznaniowe. Obecnie jednak powinność zapewnienia cmentarzy prawo państwowe stawia w pierwszej kolejności przed władzami publicznymi oraz wyposaża organy administracji w wiele kompetencji regulujących proces przygotowania pochówku ciał zmarłych.

Zadania administracji publicznej dotyczące cmentarzy

W katalogu zadań własnych gminy, polegających na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, znalazły się sprawy cmentarzy gminnych (art. 7 ust. 1 pkt 13 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; dalej: ustawa o samorządzie gminnym).

Szczegółowe obowiązki gminy w tym zakresie ustala ustawa z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (dalej: ustawa o cmentarzach). Stanowi ona, że zakładanie i rozszerzanie cmentarzy komunalnych należy do zadań własnych gminy. O założeniu (rozszerzeniu) cmentarza komunalnego decyduje rada gminy, a w miastach na prawach powiatu rada miasta, po uzyskaniu zgody właściwego inspektora sanitarnego.

Z ORZECZNICTWA

Do cmentarzy wyznaniowych mają zastosowanie wszystkie bezwzględnie obowiązujące przepisy ustawy z 13 maja 1994 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Ich zarządcy mogą ustanawiać własne regulaminy, ale postanowienia tych regulaminów nie mogą naruszać przepisów ustawy (o cmentarzach - przyp. red.) ani wydanych na jej podstawie rozporządzeń wykonawczych.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 11 marca 2005 r.,

sygn. akt I ACa 853/2004

O zamknięciu cmentarza komunalnego także decyduje rada gminy lub rada miasta, po zasięgnięciu opinii właściwego inspektora sanitarnego.