Unijne zasady gospodarki odpadami

W najzamożniejszych krajach świata - starych państwach UE, USA, Japonii czy Australii statystyczny mieszkaniec wytwarza więcej odpadów niż w Polsce, co związane jest z rozwiniętym tam bardziej niż u nas konsumpcyjnym stylem życia.

Według najnowszych danych (z 2009 r.) wynika, że w całej UE (w 27 państwach) statystyczny obywatel produkuje rocznie około 512 kg odpadów, zaś w nowych krajach UE - około 370 kg. Polska na tym tle wypada nieźle - 316 kg. Nie można jednak zapominać o tym, że w nowych państwach UE stosunek ilości wytwarzanych odpadów do PKB jest wyższy niż dla całej Unii. Tymczasem najważniejszym celem UE w zakresie gospodarowania odpadami jest oddzielenie tempa wzrostu ilości produkowanych odpadów od tempa wzrostu gospodarczego.

W większości państw członkowskich starej Unii Europejskiej ilość wytwarzanych odpadów przez wiele lat rosła lub co najwyżej utrzymywała się na stałym poziomie, natomiast w ciągu ostatniej dekady ilość wytwarzanych odpadów komunalnych ustabilizowała się, choć w tym samym czasie konsumpcja w gospodarstwach domowych wzrosła o około 16%. I co ważne, tempo zwiększania się ilości odpadów jest jednak niższe niż stopa wzrostu gospodarczego.

W zakresie ograniczania ilości wytwarzanych odpadów w prosty sposób można osiągnąć więcej, bo gospodarstwa domowe w UE wyrzucają aż 25% kupowanej żywności. Możliwe jest zmniejszenie tej ilości o 60%, co średnio przyniosłoby każdemu gospodarstwu oszczędności wynoszące około 500 euro rocznie.

Konsumpcyjny styl życia - bezpośrednio wpływający na wzrost ilości wytwarzanych odpadów, w tym opakowaniowych - w krajach wysoko rozwiniętych obowiązuje od dawna. Dlatego problem ich zagospodarowania jest tam lepiej rozpoznany, a systemy unieszkodliwiania lepiej rozwinięte.

Przede wszystkim należy podkreślić, że bardzo wcześnie, bo już w latach 90. XX w., zaczął się kształtować system zagospodarowania odpadów obowiązujący wszystkie państwa należące do UE. Kształtowane przez wiele lat, uwzględniające zmieniającą się na rynku sytuację, przepisy UE dotyczące gospodarki odpadami precyzyjnie regulują kwestie z tym związane, formułując obowiązujące państwa członkowskie zasady.