Uprawnieni do umieszczenia w DPS

Świadczenia z pomocy społecznej określone w ustawie o pomocy społecznej są świadczeniami, wobec których klienta wielokrotnie charakteryzuje postawa roszczeniowa, dlatego powinna zostać zachowana równowaga pomiędzy dopuszczalną uznaniowością a związaniem przepisami prawa. Taka sytuacja dotyczy również umieszczania osób uprawnionych w DPS. Dlatego szczególnie ważne jest ustalenie, czy dana osoba spełnia kryteria umieszczenia w DPS i czy w związku z tym może być zaliczona do kategorii osób uprawnionych.

Zakres obligatoryjnej pomocy osobom uprawnionym jest zazwyczaj dookreślony na podstawie przepisów prawa, w szczególności przepisów ustawy o pomocy społecznej, stąd decyzje wydane na ich podstawie należy zaliczyć do aktów związanych prawem. Ośrodek pomocy społecznej nie może pozwolić sobie na żaden stopień dowolności.

Zdecydowana większość świadczeń z pomocy społecznej przyznawana jest jednak na podstawie uznania administracyjnego w drodze aktów administracyjnych swobodnych.

1. Przesłanki umieszczenia w DPS

W zakresie warunków ustalania świadczeń z pomocy społecznej podstawę stanowi kryterium określone w art. 2 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, które wskazuje na wystąpienie trudnej sytuacji życiowej osoby lub rodziny w połączeniu z niemożnością samodzielnego przezwyciężenia problemów przy wykorzystaniu własnych możliwości i zasobów. W szczególności trudna sytuacja życiowa spowodowana jest czynnikami takimi, jak:

● ubóstwo,

● sieroctwo,

● bezdomność,

● bezrobocie,

● niepełnosprawność.

Ocena, czy zachodzi trudna sytuacja życiowa, należy do właściwego miejscowo OPS, który dokonuje jej po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego. Prawo do świadczeń jest uwarunkowane wykazaniem własnej aktywności w zakresie przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych.

W przypadku ustalania katalogu osób uprawnionych do skorzystania z DPS należy odnieść się bezpośrednio do przepisów ustawy o pomocy społecznej, które wskazują, kogo zalicza się do kategorii osób uprawnionych do otrzymania pomocy. Zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, prawo do umieszczenia w DPS przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych.