Rachunkowość Budżetowa 22/2003 z 16.11.2003 [dodatek: Rachunkowość w oświacie, str. 1]
Data publikacji: 13.11.2003
Opodatkowanie uczelni wyższych w Polsce - zagadnienia prawne
Zagadnienia dotyczące opodatkowania szkół wyższych od dawna wzbudzały kontrowersje interpretacyjne i spory doktrynalne. Na taki stan rzeczy niebagatelny wpływ miał burzliwy rozwój niepaństwowego szkolnictwa wyższego ostatnich lat, zapoczątkowany wejściem w życie ustawy o szkolnictwie wyższym i kontynuowany z powodzeniem wprowadzeniem przepisów regulujących tworzenie i funkcjonowanie wyższych szkół zawodowych. W związku z tak szybkim rozwojem szkolnictwa wyższego i brakiem powszechnych interpretacji przepisów ustaw pojawia się coraz więcej problemów praktycznych, niezwykle istotnych z punktu widzenia szkół wyższych, a dotyczących w konsekwencji przede wszystkim ich funkcjonowania i rozwoju.
Informacje wstępne
Przedstawiając kwestię opodatkowania szkół wyższych w Polsce należy mieć przede wszystkim na uwadze zwolnienia tych uczelni z obowiązujących podatków. Są to zarówno zwolnienia podmiotowe, jak i przedmiotowe. Podstawą obowiązywania tych zwolnień jest art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym. W myśl tego przepisu uczelnia jest zwolniona z podatków, z tym że z podatku od nieruchomości, rolnego i leśnego na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
Zwolnieniu natomiast nie podlega działalność gospodarcza prowadzona przez uczelnie, a zatem wydzielona działalność gospodarcza inna niż odpłatna działalność:
• badawcza,
• diagnostyczna,
• lecznicza,
• rehabilitacyjna,
• artystyczna,
• sportowa i doświadczalna, jeżeli statut uczelni przewiduje prowadzenie takiej działalności.
Wyodrębnioną działalnością gospodarczą jest natomiast działalność prowadzona przez wyodrębnioną organizacyjnie jednostkę uczelni. Zwolnienie uczelni wyższych nie dotyczy podatku rolnego, leśnego oraz podatku od nieruchomości. Zwolnienie to powinno natomiast dotyczyć wszelkich pozostałych podatków. W istocie zwolnienie to dotyczy nielicznych podatków (np. podatku od spadków i darowizn), gdyż ustawy podatkowe regulujące opodatkowanie poszczególnymi podatkami wyłączają obowiązywanie przepisu ustawy o szkolnictwie wyższym i wprowadzają własne regulacje dotyczące zwolnień uczelni wyższych.
