Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli

Nauczyciel ma obowiązek rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, wspierać każdego ucznia w jego rozwoju oraz dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego. Jest zobowiązany kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji RP, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka, a także dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów (art. 6 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela; dalej: KN).

Uchybienie godności zawodu

Jedną z przesłanek odpowiedzialności nauczyciela jest uchybienie godności zawodu. Pojęcie to nie zostało zdefiniowane w przepisach KN. W literaturze wskazuje się, że chodzi o takie zachowanie, które podważa zaufanie do zawodu, a w opinii publicznej może być uznane za naganne względnie niewłaściwe dla osoby wykonującej zawód nauczyciela. Nie zawsze musi to być jednak zachowanie sprzeczne z prawem. Godność zawodu odnosi się do postępowania nauczyciela zarówno w szkole, jak i poza miejscem pracy. O tym, czy doszło do uchybienia godności zawodu, decydują okoliczności konkretnego przypadku.

Do poniesienia odpowiedzialności dyscyplinarnej niezbędne jest naruszenie obowiązków i zawinione zachowanie pracownika. Podstawą odpowiedzialności dyscyplinarnej jest ustalenie, że działanie lub zaniechanie pracownika było w danej sytuacji naganne ze względu na towarzyszące mu okoliczności - wpływając ujemnie na wykonywanie zawodu. Należy zaznaczyć, że zarówno wina za działanie, jak i zaniechanie tego działania, może być umyślna, jak i nieumyślna. Ta pierwsza podlega surowszej ocenie.