Zasady ustalania diet radnych

Zasady przyznawania diet radnym wszystkich rodzajów jednostek samorządu terytorialnego są podobne. Dlatego tekst odnosi się jedynie do podstawowego ogniwa, czyli gminy, i uwzględnia różnice przewidziane w ustawach kształtujących ustrój powiatu i województwa.

Za podróż osobna wypłata

Przepis art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że „na zasadach ustalonych przez radę gminy radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych”. Z brzmienia cytowanego przepisu wynika, że radni mają ustawowo zagwarantowane prawo zarówno do diety, jak i do zwrotu kosztów podróży służbowych. Rada jednostki samorządu terytorialnego jest obowiązana ustalić zasady, na jakich świadczenia te będą wypłacane, przy czym nie może zupełnie pozbawić radnych tych świadczeń. Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 października 1999 r. (sygn. akt I SA/Łd 812/99, opubl. OwSS 2000/1/26), „nie zasługuje na aprobatę pogląd, z którego wynikałoby przyjęcie, że w skład diety radnego wchodzą również kwoty stanowiące zwrot kosztów podróży służbowych”. Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 września 2003 r. (sygn. akt II SA/Kr 1413/03), stwierdzając, że „nieważny jest zapis uchwały, w którym mowa o diecie zryczałtowanej jako rekompensacie diet i zwrotu kosztów podróży radnych. Ustawa o samorządzie gminnym nie upoważnia do takiego sposobu obliczania diet łącznie ze zwrotem kosztów podróży. Oczywiste jest, że kwot kosztów podróży służbowych nie można włączyć do kwot diet, a tym bardziej do jakiejś zryczałtowanej ogólnej kwoty, obejmującej obie wartości”.