Jak konstruować budżet

Podstawowe problemy, jakie należy rozwiązać konstruując budżet, to dostosowanie wydatków do możliwości finansowych oraz kompromis między celami bliższymi i dalszymi.

Zestawienie ostatecznego planu dochodów i wydatków powinno być poprzedzone ustaleniem założeń budżetu samorządowego, określających:

l prognozę warunków, w jakich wykonywany będzie budżet,

l zadania, których wykonanie powinno zostać sfinansowane środkami ujmowanymi w budżecie,

l politykę dochodową i wydatkową jednostki.

Podsumowaniem założeń powinno być zaś krótkie przedstawienie prognozowanych wielkości najważniejszych pozycji budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Prognoza budżetu załączona do założeń powinna jednak dać obraz głównych proporcji budżetowych, czyli wskazywać przewidywane tempo wzrostu dochodów, wstępnie oszacować limit wydatków i ich podział na wydatki bieżące i inwestycyjne oraz zaproponować sposób finansowania deficytu lub sposób podziału nadwyżki.

Metody planistyczne

Żeby tego dokonać, należy posłużyć się odpowiednimi metodami planistycznymi.

Te najczęściej stosowane to:

l metoda statystyczna - w której projekt budżetu sporządzany jest na podstawie danych dotyczących przeszłości, a przyszłość jest kontynuacją przeszłości; metodę tę stosuje się przede wszystkim w warunkach względnej stabilizacji gospodarczej; na podstawie danych z roku poprzedniego ustalamy nowy rok budżetowy (dane faktyczne i szacunkowe),

l metoda prognozy parametrów makroekonomicznych - w której bezpośrednie kalkulacje przeprowadza się na podstawie prognoz kształtowania się podstawowych wielkości ekonomicznych (wieloletnie, roczne).

Wpływy warto planować ostrożnie

Przy rozważaniu dochodów na najbliższy rok swoboda, jaką dysponują władze jednostek samorządu terytorialnego, jest bardzo niewielka. Dotyczy to zarówno subwencji, dotacji, jak i udziałów w podatkach dochodowych, ale także i dochodów własnych. Od władz samorządowych zależne są np. wpływy z podatków i opłat lokalnych czy dochody z mienia komunalnego.