Zasada trwałości decyzji administracyjnych

Decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji, są ostateczne (art. 16 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego). To zasada trwałości decyzji administracyjnej. Uchylenie lub zmiana takich decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w Kodeksie postępowania administracyjnego lub ustawach szczególnych. Podział decyzji na ostateczne i nieostateczne zależy od stopnia ich wzruszalności oraz stabilności spowodowanych przez nie skutków prawnych (wyrok SN z 7 października 2010 r., sygn. akt IV CSK 206/10). Decyzje ostateczne obowiązują dopóty, dopóki nie zostaną uchylone lub zmienione przez nową, podjętą na podstawie odpowiedniego przepisu, decyzję. Wydanie nowej decyzji jest więc jedynym sposobem całkowitego lub częściowego pozbawienia decyzji ostatecznej jej mocy obowiązującej (wyrok WSA w Kielcach z 28 maja 2010 r., sygn. akt II SA/Ke 166/10). Z przepisów tych wynika domniemanie mocy obowiązującej decyzji administracyjnej. Trwałość decyzji ostatecznych należy rozumieć w ten sposób, że dopiero konkretny przepis ustawowy może przewidywać ich zmianę, uchylenie czy stwierdzenie nieważności. W pozostałych wypadkach decyzje ostateczne zawsze obowiązują. Regulacja ta ma na celu przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa i pewności obrotu prawnego. W doktrynie dokonuje się wyliczenia przypadków, w których można decyzję ostateczną wzruszyć w trakcie jednego z trybów nadzwyczajnych postępowania administracyjnego. Są to postępowania: