Udostępnienie akt w postępowaniu administracyjnym
Wśród kluczowych reguł związanych z udziałem stron w postępowaniu administracyjnym należy wymienić konieczność udostępniania akt. Obowiązek ten wynika m.in. z zasady pogłębiania zaufania obywatela do organów administracji publicznej.
W każdym stadium postępowania administracyjnego organ administracji publicznej ma obowiązek umożliwić stronie przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie z nich notatek i odpisów (art. 73 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego; dalej: k.p.a.). Przepisów tych nie stosuje się do spraw, które zawierają informacje niejawne o klauzuli tajności, a także innych akt, które organ administracji może wyłączyć ze względu na ważny interes państwowy (wyrok WSA w Łodzi z 3 października 2012 r., sygn. akt III SA/Łd 650/12). Można również dodać, że ewentualne sporządzenie kopii z akt sprawy należy traktować jako skutek porozumienia występującego poza etapem prawnoprocesowym. Nie można więc w tym kontekście mówić o obowiązku organu w zakresie wykonania (nawet odpłatnie) kserokopii dokumentów (wyrok WSA w Lublinie z 23 lutego 2012 r., sygn. akt II SA/Lu 923/11; wyrok WSA w Warszawie z 16 lutego 2012 r., sygn. akt VIII SA/Wa 966/11). Ustawodawca w kontekście obowiązku umożliwienia przeglądania akt użył sformułowania "w każdym stadium postępowania". Oznacza to, że strona ma prawo wglądu do akt od wszczęcia postępowania aż do jego zakończenia. Uzupełnieniem tego uprawnienia jest również prawo strony do wglądu do akt postępowania również po jego zakończeniu, co jest ważne z punktu widzenia ochrony jej interesów procesowych.
