Co każda gmina powinna wiedzieć o łączeniu jednostek

Z jednej strony, można spotkać się z opiniami wskazującymi na korzyści efektywnościowe związane z funkcjonowaniem administracji publicznej, większymi zasobami i możliwościami rozwojowymi władz samorządowych, ograniczeniem dublowania zadań publicznych, z drugiej jednak, powoduje to duże emocje społeczne i poczucie marginalizacji wśród społeczności tracącej przymioty władzy i tożsamości lokalnej rozumianej jako urząd, herby i symbole, przedstawiciele władzy.

Dlaczego wracamy do tego zagadnienia

Jest kilka powodów, dla których w debacie publicznej na nowo pojawiło się zagadnienie łączenia jednostek samorządu terytorialnego, w szczególności chodzi o jednostki samorządu lokalnego (tj. gminy i powiaty). Pierwszy z nich stanowią problemy finansowe małych i średnich jednostek samorządu terytorialnego, które w ten sposób tracą samodzielność w zakresie kreowania własnej polityki lokalnej dotyczącej rozwoju, edukacji, kultury czy polityki społecznej. Brak swobody finansowej, rosnące znaczenie transferów z budżetu centralnego kosztem dochodów własnych powoduje, że jednostki te w coraz większym stopniu stają się "księgowym", który z aptekarską precyzją dzieli posiadane środki finansowe. Przyczyn problemów finansowych samorządów z pewnością jest wiele. Dla przykładu można wskazać zadłużenie związane z realizacją projektów finansowanych z funduszy europejskich, konieczność przeanalizowania finansowania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, a także opłat i podatków lokalnych, które coraz bardziej odstają od realiów ekonomicznych.