Mienie komunalne
Jednym z kluczowych zagadnień wśród zadań gminy jest gospodarowanie mieniem komunalnym. To od niego bardzo często zależy wysokość gminnych dochodów, a także efektywność realizacji poszczególnych zadań własnych.
Mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw (art. 43 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym). W orzecznictwie wskazuje się, że przepisy ustaw nie wykluczają uprawnienia rady gminy ani wójta, burmistrza lub prezydenta miasta do oddziaływania na treść zawieranych umów cywilnoprawnych, w tym także na ustalanie w tych umowach ceny, opłaty i czynszu, jeżeli w ustawie nie zostało to zastrzeżone do wyłącznej kompetencji jednego z tych podmiotów (wyrok NSA z 23 lipca 1991 r., sygn. akt SA/Wr 667/91). Tak więc każdy z organów administracji publicznej ma daleko posuniętą swobodę w gospodarowaniu mieniem, jeżeli kompetencja w tym zakresie nie została zastrzeżona wprost dla innego organu. Organy gminy powinny jednak przy tej okazji pamiętać o zasadzie prawidłowej gospodarki. Zgodnie z nią, gospodarując mieniem publicznym, z jednej strony, trzeba pamiętać o obowiązkach związanych z realizowaniem zadań własnych, ale z drugiej strony - przy uwzględnieniu tego ostatniego elementu - również o uzyskiwaniu dochodu z mienia.
