Bilans jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego

Bilans jest jedną z trzech części sprawozdania finansowego jednostkowego sporządzanego przez jednostkę budżetową (samorządowy zakład budżetowy). Zawiera informacje o stanie i strukturze majątku (AKTYWÓW) oraz źródeł jego finansowania (PASYWÓW) na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, czyli na ostatni dzień roku obrotowego, tzn. 31 grudnia. W tej części sprawozdania finansowego znajdują odzwierciedlenie skutki operacji gospodarczych występujących w danej jednostce w przeszłości.

Aktywa i pasywa w bilansie jednostek wycenia się zgodnie z art. 28 uor, uwzględniając regulacje wynikające z rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont.

Przy sporządzaniu bilansu należy przestrzegać tzw. zasady indywidualnej wyceny, co wynika z art. 7 ust. 3 uor i oznacza, że wartość poszczególnych składników aktywów i pasywów ustala się oddzielnie i nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów.

Ponadto należności (zobowiązania) w bilansie należy prezentować z podziałem na krótkoterminowe i długoterminowe z tym, że przez należności (zobowiązania):

● krótkoterminowe rozumie się ogół należności (zobowiązań) z tytułu dostaw i usług, a także całość lub tę część pozostałych należności (zobowiązań), które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,

● długoterminowe rozumie się należności (zobowiązania) nienależące do należności (zobowiązań) z tytułu dostaw i usług, które stają się wymagalne w okresie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Aktywa w bilansie prezentuje się według rosnącego stopnia płynności poszczególnych składników majątkowych (stopień płynności aktywów odzwierciedla zdolność do jak najszybszej ich sprzedaży), natomiast pasywa wykazuje się według rosnącego stopnia wymagalności od jednostki.

Układ bilansu sporządzanego przez jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe jest, co do ogólnych zasad, oparty na układzie bilansu stanowiącego załącznik nr 1 do uor. Różnice dotyczą jednak klasyfikacji aktywów i pasywów, w tym: klasyfikacji składników finansowych aktywów krótkoterminowych. W rachunkowości finansowej zalicza się je wraz ze środkami pieniężnymi do inwestycji krótkoterminowych, natomiast w rachunkowości budżetowej krótkoterminowe papiery wartościowe i środki pieniężne prezentuje się w odrębnych pozycjach bilansowych i nie sumuje w pozycji wyższego rzędu "Inwestycje krótkoterminowe". Bilans jednostki budżetowej (samorządowego zakładu budżetowego) nie uwzględnia także pozycji "Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe", natomiast występują w nim pozycje specyficzne dla jednostek budżetowych: B.II.5. "Rozliczenia z tytułu środków na wydatki budżetowe i z tytułu dochodów budżetowych" (AKTYWA) i A.V. "Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek" (PASYWA) oraz C.II.7. "Rozliczenia z tytułu środków na wydatki budżetowe i z tytułu dochodów budżetowych" (PASYWA).