Ulgi przy należnościach cywilnoprawnych

To, jakim sposobem jednostka rozliczy ulgę zastosowaną wobec dłużnika, jest uzależnione od różnych okoliczności związanych z powstaniem długu. Te właśnie różne okoliczności są źródłem różnych zapisów księgowych. Ujęcie księgowe jest ważne, gdyż ma to przełożenie na prezentację w odpowiednich sprawozdaniach sporządzanych przez jednostkę. Typ ulgi zastosowany wobec dłużnika oraz źródło powstania należności cywilnoprawnej, jak też występowanie instytucji "zwrotu wydatków" wyraźnie wskazują na wiele możliwości rozliczeń i pułapek z nimi związanych.

W tym rozdziale zaprezentowane są ujęcia księgowe dotyczące ulg, które może stosować jednostka wobec dłużników, i związane z tym różne księgowe pułapki.

Przyznawanie ulg nie jest obowiązkiem, lecz uprawnieniem przysługującym danej jednostce w granicach określonych przez konkretny akt prawny. Stosowanie ulg wywołuje określone skutki w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych. Dalej opisane zostały skutki związane z trzema rodzajami ulg, jakie mogą być zastosowane i z którymi występują różne wątpliwości co do sposobu ich ujęcia w księgach rachunkowych.

Stosowanie ulg dotyczy zarówno należności przeterminowanych, jak i należności nieprzeterminowanych. Ponadto dotyczy należności, co do których zastosowano odpis aktualizujący na koncie 290, jak też tych należności, co do których takiego odpisu nie zastosowano. Dotyczy także takich należności, które jednostka traktuje jako "zwrot wydatków".

Zastosowanie odpowiedniej ulgi uwarunkowane jest spełnianiem określonych przesłanek formalnoprawnych przez dłużnika. Innymi słowy, muszą wystąpić odpowiednie przesłanki określone we właściwych przepisach, aby jednostka mogła zastosować dany typ ulgi.

Typowymi rodzajami ulg stosowanymi przez jednostki wobec dłużników są:

● umorzenie,

● odroczenie terminu płatności,

● rozłożenie na raty.

Do ulg nie można zaliczyć instytucji potrącenia.

Stosowanie ulg wobec dłużnika w przypadku należności cywilnoprawnych wymaga stosowania przepisów uofp.