Postanowienie NSA z dnia 8 marca 2010 r., sygn. II FZ 15/10

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący : Antoni Hanusz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi zażalenia B.C. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 12 października 2009 r. sygn. akt I SA/Wr 1390/08 w zakresie odrzucenia skargi kasacyjnej w sprawie ze skargi B.C. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 20 października 2008 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2001 r. postanawia: oddalić zażalenie.

Uzasadnienie

II FZ 15/10

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 12 października 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w sprawie o sygnaturze akt I SA/Wr 1390/08, odrzucił skargę kasacyjną B.C. od wyroku tego Sądu z dnia 21 lipca 2009 roku w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 20 października 2008 roku w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2001 rok. Sąd w motywach postanowienia z dnia 12 października 2009 roku wskazał, że w dniu 21 lipca 2009 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wydał wyrok oddalający skargę B.C. i A.C. Pismem z dnia 23 lipca 2009 roku radca prawny G.K., pełnomocnik A.C., wystąpił o sporządzenie uzasadnienia wydanego wyroku i doręczenie jego odpisu. Natomiast pismem nadanym w urzędzie pocztowym w dniu 28 września 2009 r. doradca podatkowy M.K. wniosła w imieniu B. i A. C. skargę kasacyjną od wskazanego wyroku, załączając dokumenty pełnomocnictwa udzielonego przez oboje małżonków. Sąd argumentował, że zgodnie z brzmieniem art. 177 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej: u.p.p.s.a., skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem. Stosownie zaś, jak wskazał Sąd, do brzmienia art. 141 § 2 zd. 1 u.p.p.s.a. w sprawach, w których skargę oddalono, uzasadnienie wyroku sporządza się na wniosek strony zgłoszony w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku albo doręczenia odpisu sentencji wyroku. W przypadku, gdy wyrok oddalający skargę został wydany na posiedzeniu jawnym, odpisu sentencji wyroku nie doręcza się stronom, co a contrario wynika z art. 139 § 4 u.p.p.s.a. Zatem termin do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia biegnie od dnia ogłoszenia wyroku, a ewentualna nieobecność strony na tym posiedzeniu, w przypadku gdy została o nim prawidłowo zawiadomiona, pozostaje bez znaczenia dla biegu tego terminu. Sąd podniósł następnie, że z uwagi na fakt, że wydany wyrok miał charakter oddalający, uzyskanie przez skarżącą jego odpisu wraz z uzasadnieniem wymagało złożenia stosownego wniosku we wskazanym terminie 7 dni, liczonym od dnia ogłoszenia tego orzeczenia. Dopiero bowiem doręczenie orzeczenia wraz z uzasadnieniem otwiera drogę do wniesienia skargi kasacyjnej. Zaniechanie złożenia wskazanego wniosku powoduje, iż strona pozbawia się prawa do skorzystania z tego środka zaskarżenia, a jego wniesienie w tych okolicznościach należy uznać za niedopuszczalne. Wedle oceny Sądu również, w przypadku bowiem, gdy uzasadnienie wyroku zostało sporządzone na wniosek strony, odpis wyroku z uzasadnieniem doręcza się tylko tej stronie, która złożyła wniosek (art. 142 § 2 u.p.p.s.a.). Również tylko ta strona nabywa uprawnienie do wniesienia skargi kasacyjnej. W konsekwencji Sąd uznał, że skarga kasacyjna B.C. jest niedopuszczalna Sąd zatem na podstawie art. 178 u.p.p.s.a. odrzucił skargę kasacyjną B.C. W zażaleniu na powyższe postanowienie, pełnomocnik B.C. zaskarżył to orzeczenie w całości, zarzucając mu naruszenie art. 178 u.p.p.s.a. W uzasadnieniu argumentowano, że w myśl art. 32 u.p.p.s.a., stronami postępowania są skarżący oraz organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi. W ocenie autora skargi kasacyjnej, w rozpoznawanej sprawie stroną skarżącą byli małżonkowie B.C. i A.C. Skoro więc, jak argumentowała strona wnosząca zażalenie, wyrok dotyczył obojga małżonków, to również skarga kasacyjna została wniesiona przez B. i A.C. Sąd zatem wedle opinii strony wnoszącej zażalenie, niesłusznie odrzucił skargę kasacyjną B.C. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zażalenie nie ma usprawiedliwionych podstaw, ani zarzutów, a zatem należało je oddalić. Zasadnie bowiem Sąd pierwszej instancji orzekł o niedopuszczalności skargi kasacyjnej B.C. W konsekwencji Sąd prawidłowo zastosował normy art. 178 u.p.p.s.a. i odrzucił ten środek zaskarżenia wniesiony przez podatniczkę. W myśl bowiem art. 32 u.p.p.s.a., w postępowaniu w sprawie sądowoadministracyjnej stronami są skarżący oraz organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi. Z kolei art. 33 § 1 oraz § 2 u.p.p.s.a. wymienia podmioty, które nie wniosły skargi, ale w określonych sytuacjach są bądź mogą być uczestnikami postępowania na prawach strony. Zaś art. 12 wskazuje, że ilekroć w ustawie Prawo o postępowaniu administracyjnymi jest mowa o stronie, rozumie się przez to i uczestnika postępowania. Wykładnia systemowa pojęcia "strona" postępowania prowadzi do przekonania, że ilekroć przepis jej stanowi, iż dane uprawnienie procesowe przysługuje stronie należy przyjąć, że przysługuje ono również uczestnikom postępowania. W rozpoznawanej sprawie, wniesione zostały dwie skargi na tę samą decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 20 października 2008 roku. Jednak Sąd nie połączył ich do wspólnego rozpoznania, w trybie art. 111 § 1 u.p.p.s.a. W tej sytuacji należy przyjąć, że skarżącą w rozpoznawanej sprawie jest B.C., zaś jej mąż, A. C. występuje w tym postępowaniu w charakterze uczestnika postępowania na prawach strony w rozumieniu art. 33 § 1 u.p.p.s.a. Brał on bowiem udział w postępowaniu podatkowym, a wynik postępowania sądowego dotyczy jego interesu prawnego. Uczestnikowi postępowania przysługuje też, tak jak i skarżącemu, na podstawie art. 173 § 2 u.p.p.s.a w związku z art. 12 tej ustawy, prawo wystąpienia do Naczelnego Sądu Administracyjnego ze skargą kasacyjną, a wcześniej również prawo złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, o czym stanowi art. 141 § 2 w związku z art. 12 tej ustawy. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zasadnie zatem uznał, że w rozpoznawanej sprawie z prawa wniesienia skargi kasacyjnej a wcześniej wystąpienia z wnioskiem u uzasadnienie wyroku Sądu pierwszej instancji z dnia 21 lipca 2009 roku, oddalającego skargę, skorzystał jedynie A.C. Poza sporem pozostaje bowiem kwestia, że tylko on złożył wniosek o uzasadnienie wyroku. Wystąpienie zaś z wnioskiem o uzasadnienie wyroku oddalającego skargę, o czym stanowi art. 141 § 2 u.p.p.s.a., jest przesłanką zachowania prawidłowego trybu wniesienia tego środka zaskarżenia oraz przesądza o dopuszczalności skargi kasacyjnej. Skoro zatem B.C. nie wystąpiła z wnioskiem o uzasadnienie wyroku Sądu z dnia 21 lipca 2009 roku, to skarga kasacyjna przez nią wniesienia była niedopuszczalna, Wskazując na powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny, działając na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 u.p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.