Wyrok NSA z dnia 29 października 2010 r., sygn. I FSK 1797/09

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Sylwester Marciniak (sprawozdawca), Sędzia NSA Maria Dożynkiewicz, Sędzia WSA del. Mirosław Surma, Protokolant Marek Kleszczyński, po rozpoznaniu w dniu 29 października 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej we W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 23 kwietnia 2009 r. sygn. akt I SA/Wr 821/08 w sprawie ze skargi A. D. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 12 maja 2008 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za okres od lipca do grudnia 2005 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu, 2) zasądza od A. D. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej we W. kwotę 9.750 ( słownie: dziewięć tysięcy siedemset pięćdziesiąt ) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 821/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, po rozpoznaniu skargi A. D. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 12 maja 2008 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za okres od lipca do grudnia 2005 r., uchylił decyzje organów obu instancji, orzekł, że nie podlegają one wykonaniu oraz zasądził na rzecz strony zwrot kosztów postępowania.

2. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji ustalił, że przedmiotem sporu w sprawie jest to, czy zasadne jest przyjęcie przez organy, iż zbywany przez skarżącą olej rzepakowy nie był olejem jadalnym, lecz przeznaczonym do celów inne niż spożywcze, co uniemożliwiło podatniczce skorzystanie z preferencyjnej stawki 7% podatku VAT, o której mowa w art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., dalej u.p.t.u.) oraz w załączniku nr 3 poz. 21 do tej ustawy, w której znajdują się m.in. oleje, tłuszcze zwierzęce i roślinne - wyłącznie jadalne. Zasadniczą podstawą wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia było przyjęcie przez organy, że zbywany przez skarżącą olej rzepakowy nie mógł być wykorzystywany do celów spożywczych, gdyż w wyniku niewłaściwego transportu oraz przechowywania utracił on cechy oleju jadalnego, a tym samym jego sprzedaż winna być opodatkowana stawką w wysokości 22%. Organy podatkowe uznały, iż dla stwierdzenia okoliczności utraty cech oleju jadalnego nie jest potrzebna wiedza specjalistyczna, gdyż sposób w jaki przewożono olej rzepakowy, będący konsekwencją naruszenia szeregu przepisów odnośnie zasad handlu środkami spożywczymi, w tym zwłaszcza brak zgody odpowiednich służb sanitarnych na transport i handel artykułami spożywczymi, niezgłoszenie faktu rozpoczęcia działalności w zakresie obrotu żywnością, niewłaściwy wybór firm gwarantujących właściwy transport żywności, czy też brak odpowiedniego zaplecza technicznego, potwierdza, że z założenia przeznaczeniem tego oleju nie mógł być cel spożywczy. Wskazując na art. 122, art. 180 § 1, art. 187 § 1 i art. 191 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm., dalej O.p.) Sąd I instancji stwierdził, że w rozpatrywanej sprawie organy podatkowe wykroczyły poza wskazane w tych przepisach granice, naruszając zarówno zasadę prawdy obiektywnej, jak i opartą na niej swobodną ocenę dowodów. W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego organy przeprowadziły obszerne postępowanie dowodowe, jednakże jego kierunek był obrany wadliwie. Koncentrując się w głównej mierze na dowodach z przesłuchania świadków organy starały się wywieść, że nie tylko nabywany olej rzepakowy, na skutek niewłaściwego transportu i przechowywania, utracił właściwości jadalne, ale także przebieg jego dalszej dystrybucji (anonimowy krąg odbiorców, sprzedaż nocna, brak reklamy działalności) świadczy o tym, że z założenia przeznaczeniem jego nie był cel spożywczy. Nieracjonalność wniosku dowodowego strony co do zlecenia przeprowadzenia badań fizykochemicznych oleju rzepakowego pod kątem spełnienia wymogów polskiej normy organ odwoławczy argumentował zaniechaniem prowadzenia działalności gospodarczej skarżącej w lutym 2006 r., co przy wszczęciu kontroli podatkowej w marcu 2007 r. uniemożliwiło przeprowadzenie jakichkolwiek badań oleju, którym strona handlowała w 2005 r. Organ zwracał przy tym uwagę, iż w toku postępowania skarżąca nie przedstawiła stosownych opinii, sporządzonych przez biegłego w chwili dokonania sprzedaży - taka opinia biegłego w ocenie organu byłaby jedynie wiarygodną, potwierdzającą tezę strony, iż olej jadalny przewożony w cysternach przeznaczonych do przewozu paliwa nadal zachowuje właściwość pozwalającą na użycie go do celów spożywczych.