Wyrok NSA z dnia 23 lutego 2011 r., sygn. I FSK 292/10

Ani podział obowiązków członków zarządu w zarządzie, ani również faktyczne, rzeczywiste wykonywanie obowiązków, ani np. brak odpowiednich kwalifikacji w dziedzinie finansów nie mogą zwolnić danej osoby z odpowiedzialności wynikającej z art. 116 O.p.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marek Zirk-Sadowski, Sędzia NSA Sylwester Marciniak (sprawozdawca), Sędzia NSA Ryszard Pęk, Protokolant Tomasz Grzybowski, po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2011 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej W. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 listopada 2009 r. sygn. akt III SA/Wa 747/09 w sprawie ze skargi W. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 3 marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie odpowiedzialności członka zarządu za zaległości spółki w podatku od towarów i usług za listopad 2003 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 10 listopada 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 747/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę W. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 3 marca 2009 r. w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności byłego członka zarządu za zaległości spółki w podatku od towarów i usług za listopad 2003 r.

2. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji przyznał rację organom podatkowym, iż pozytywne przesłanki orzeczenia o odpowiedzialności skarżącego zostały w sprawie spełnione, a skarżący nie przedstawił żadnych przekonywujących okoliczności, które by tę odpowiedzialność wyłączały.

Powołując treść art. 116 § 1-4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm., dalej O.p.) Sąd I instancji zauważył, że przesłankami odpowiedzialności członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są: 1) bezskuteczność egzekucji wobec spółki, 2) powstanie zobowiązania w czasie pełnienia przez osobę trzecią funkcji członka zarządu spółki, 3) niewykazanie przez członka zarządu, że złożono we właściwym czasie wniosek o ogłoszenie upadłości spółki lub wszczęto postępowanie układowe albo niewykazanie braku winy w niepodjęciu działań w tym kierunku, 4) niewskazanie przez członka zarządu mienia spółki, z którego egzekucja jest możliwa. Organ podatkowy jest przy tym obowiązany wykazać jedynie okoliczność pełnienia obowiązków członka zarządu w czasie powstania zobowiązania podatkowego, które przerodziło się w dochodzoną zaległość podatkową spółki, oraz bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce, bowiem ciężar wykazania którejkolwiek okoliczności uwalniającej od odpowiedzialności spoczywa na członku zarządu. Z akt sprawy wynikało, iż spółka M. nie uregulowała należnego podatku od towarów i usług za listopad 2003 r. W okresie powyższym członkiem zarządu tej spółki był skarżący, co jest bezsporne w sprawie. Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał przy tym, że organom podatkowym nie można było postawić zarzutu, iż postępowanie w sprawie przeniesienia odpowiedzialności za zaległość spółki za listopad 2003 r. prowadzone było nie wobec wszystkich członków zarządu spółki pełniących funkcję w okresie, kiedy powstała zaległość, gdyż z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu wynikało, że wniosek o otwarcie postępowania układowego złożono w dniu 1 września 2003 r., czyli przed objęciem funkcji członka zarządu przez W. O., a zatem nie można postawić mu zarzutu, że we właściwym czasie nie wszczęto postępowania zapobiegającego upadłości (postępowania układowego) lub postępowania upadłościowego, gdyż to postępowanie było w toku, gdy obejmował on funkcję członka zarządu. Sąd I instancji zgodził się ze stanowiskiem organu odwoławczego, że inaczej należało rozpatrywać sytuację skarżącego, gdyż pełnił on funkcję prezesa zarządu spółki nie tylko w czasie, gdy skonkretyzowały się zaległości spółki, ale również w okresie od 4 września 1996 r. do 29 lipca 2003 r., czyli wtedy, gdy spółka zaczęła mieć problemy z płynnością finansową i wszczęła nieskuteczne postępowanie układowe i upadłościowe.