Wyrok NSA z dnia 8 sierpnia 2013 r., sygn. II FSK 2411/11

Zgodnie z zasadami wynikającymi z u.p.d.o.f. zawartymi w art. 9 ust. 2, art. 14 ust. 1, art. 22 ust. 1 oraz art. 24 ust. 1 i art. 24a, do uznania wydatku za koszt uzyskania przychodów niezbędne jest nie tylko zaistnienie konkretnego zdarzenia gospodarczego polegającego na zakupie towaru, u konkretnego sprzedawcy, za konkretną cenę, ale i odpowiednie udokumentowanie tej operacji. Nie wystarczy wykazanie, że podatnik mógł gdziekolwiek nabyć towar i wykorzystać go w działalności gospodarczej, aby wydatek zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), Sędzia NSA Tomasz Kolanowski, Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Kalamala, Protokolant Justyna Bluszko-Biernacka, po rozpoznaniu w dniu 8 sierpnia 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. B. - syndyka masy upadłości M. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 23 marca 2011 r. sygn. akt I SA/Lu 8/11 w sprawie ze skargi M. S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 5 listopada 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2008 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

1.1. Wyrokiem z dnia 23 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Lu 8/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę M. S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 5 listopada 2010 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2008 r.

1.2. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że Dyrektor Izby Skarbowej powyższą decyzją utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w L. z dnia 7 lipca 2010 r. Podatnik w 2008 r. prowadził działalność gospodarczą w zakresie skupu złomu i metali kolorowych. Organ podatkowy I instancji ustalił, że w zeznaniu podatkowym wykazał przychód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości 2.946.095,93 zł wykazując koszty uzyskania przychodów na kwotę 2.919.085,13 zł. W trakcie badania zapisów podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz dowodów źródłowych ustalono, że wykazane przez M. S. przychody za 2008 r. stanowią wartości faktycznie otrzymane. Przeprowadzone postępowanie wykazało, że podatnik zawyżył koszty uzyskania przychodów o kwotę 2.399.437,00 zł stanowiącą wydatki wynikające z 26 faktur wystawionych przez Zakład G. w J., które w ocenie organu dokumentowały czynności nie mające w rzeczywistości miejsca. Z zakwestionowanych przez organ podatkowy faktur wynikało, że w okresie od dnia 8 kwietnia 2008 r. do dnia 8 października 2008 r. Zakład G. S.A. miał dokonać, na rzecz M. S. sprzedaży złomu metali kolorowych oraz złomu stalowego za wskazana kwotę. Organ podatkowy I instancji ustalił, że faktury te dokumentowały czynności, które nie zostały dokonane z ich wystawcą. Spółka G. w roku 2008, jak i w latach poprzednich, w żadnym zakresie nie współpracowała z M. S., nie zawarła z nim żadnych umów handlowych i nie wystawiała na jego rzecz żadnych faktur potwierdzających sprzedaż złomu. Dodatkowo organ ustalił, że osoby, których podpisy i pieczątki widniały na zakwestionowanych fakturach - Dyrektor Handlowy Prokurent D. S. i Dyrektor Ekonomiczno - Finansowy Członek Zarządu J. G. nigdy tych faktur w imieniu spółki G. nie wystawiły, jednocześnie zarówno pieczątki jak i podpisy tych osób nie były oryginalne oraz, że nie znały M. S ani jego firmy. Wskazano, że płatności za dostarczony złom dokonywane były przez podatnika formie gotówkowej, wbrew zasadom obowiązującym w spółce G. Jak przyznał sam podatnik gotówkę za dostarczony złom przekazywał bezpośrednio panu B., który miał reprezentować spółkę G. Inną okolicznością potwierdzającą rozstrzygnięcie organu podatkowego co do fikcyjności wystawionych faktur był fakt, że M. S. w 2008 r. nie przebywał na terenie Zakładu G., ponieważ nie wystawiono na jego rzecz jakiegokolwiek dokumentu uprawniającego do poruszania się na terenie zakładu. Jednocześnie z przeprowadzonych na wniosek podatnika dowodów z zeznań świadków nie wynikało żeby podatnik zakupił od spółki G. jakiekolwiek materiały. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r., Nr 51, poz. 307 ze zm.; zwana dalej: "u.p.d.o.f.") zakwestionowane faktury nie mogły stanowić źródła poniesionych przez stronę wydatków w celu osiągnięcia przychodów. Prowadzona przez podatnika księga przychodów i rozchodów za 2008 r., w zakresie ujęcia w kosztach uzyskania przychodów wydatków dotyczących fikcyjnych transakcji uznana została za nierzetelną. Pomimo powyższego Organ I instancji stwierdził jednak, że w sprawie obliczenie dochodu było możliwe na podstawie tej części podatkowej księgi przychodów i rozchodów, której rzetelności nie kwestionowano oraz posiadanej przez podatnika dokumentacji. W konsekwencji nie było podstaw do określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.; zwana dalej : "Ordynacja podatkowa").