Wyrok NSA z dnia 28 stycznia 2016 r., sygn. I FSK 1242/14

Stwierdzenie firmanctwa, zakłada, że faktyczny podatnik (firmowany) posługuje się osobą podstawioną, tj. posługuje się imieniem i nazwiskiem, lub firmą innego podmiotu (firmujący), która w rzeczywistości działalności gospodarczej nie prowadzi i nie jest podatnikiem. Z istoty firmanctwa wynika zatem, że firmujący pomaga firmowanemu, choć faktycznie nie prowadzi działalności gospodarczej, przy czym może podejmować czynności, które w kontaktach z osobami trzecimi i organami stwarzają pozór, że w istocie ją prowadzi na własny rachunek.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Bartosz Wojciechowski, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak, Sędzia WSA (del.) Nina Półtorak (sprawozdawca), Protokolant Marta Sokołowska-Juras, po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej E. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 listopada 2013 r. sygn. akt III SA/Gl 911/13 w sprawie ze skargi E. G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 30 czerwca 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za lipiec 2004 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od E. G. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w K. kwotę 2400 (słownie: dwa tysiące czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

I. Stan faktyczny i przebieg sprawy:

1. Wyrokiem z dnia 18 listopada 2013 r., sygn. akt III SA/Gl 911/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę E. G. (dalej zwany: "Skarżącym") na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 30 czerwca 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług.

2. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi

2.1. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w K. decyzją z 15 września 2009 r. określił Skarżącemu zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za lipiec 2004 r. W uzasadnieniu organ wskazał, że powodem wszczęcia postępowania kontrolnego były ustalenia dokonane w innym postępowaniu prowadzonym przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. dotyczącym P. Sp. z o.o. w B. (dalej zwanej: "Spółką") oraz ustalenia śledztwa prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w B. Powołując się na ustalenia dotyczące funkcjonowania Spółki stwierdzono, że w latach 2003 - 2005 firmą Spółki posługiwał się Skarżący. Spółka nie wykonywała samodzielnie działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535, ze zm. zwanej dalej "ustawą o VAT") przez co nie spełniała ustawowego warunku pozostawania podatnikiem i nie podlegała obowiązkowi podatkowemu w tym podatku. Spółka nie prowadziła w rzeczywistości działalności gospodarczej, a jedynie firmowała swoją nazwą działalność gospodarczą Skarżącego. Był on faktycznym dysponentem (właścicielem) majątku jaki posiadała Spółka, a posługując się tą firmą w rzeczywistości wykonywał czynności sprzedaży i świadczenia usług, co spowodowało, że stał się podatnikiem podatku od towarów i usług. Organ wskazał, że powyższe ustalenia potwierdzają również zeznania przesłuchanych w sprawie jako świadków pracowników Spółki, jak również zeznania innych świadków (udziałowiec, dyrektor, księgowy, kierownik brygady remontowej). Mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w K. uznał za nierzetelne dowody z ksiąg i dokonał szacowania podstawy opodatkowania. Na podstawie art. 23 § 4 i § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm., zwanej dalej "O.p.") podstawę opodatkowania oszacowano poprzez przyjęcie jej zgodnie z podstawą opodatkowania zadeklarowaną przez Spółkę. W zakresie podatku naliczonego brak było faktur stwierdzających nabycie towarów przez Skarżącego, a faktury stwierdzające nabycie towarów przez Spółkę nie mogły stanowić podstawy do obniżenia kwoty podatku należnego, gdyż takie prawo według art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przysługuje jedynie podatnikowi, którym w tym wypadku Skarżący.