Postanowienie WSA w Łodzi z dnia 30 marca 2012 r., sygn. II SA/Łd 1323/11

Przywrócenie terminu

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Barbara Rymaszewska po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2012r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J. Z. o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku w sprawie ze skargi J. Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie wykonania urządzeń melioracyjnych postanawia - odmówić przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 3 lutego 2012r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę J. Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] w przedmiocie wykonania urządzeń melioracyjnych.

W dniu 23 marca 2012r. skarżący złożył wnioski o sporządzenie uzasadnienia wyroku oraz o przywrócenie terminu do jego złożenia.

We wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku skarżący wyjaśnił, że nie mógł się stawić na w sądzie w dniu 3 lutego 2012r. na rozprawę, gdyż zgodnie z zaleceniem lekarza prowadzącego od 1 stycznia do 23 marca 2012r. miał leżeć w łóżku z uwagi na powikłania związane z urazem kręgosłupa, którego doznał w wypadku. Nie został poinformowany o wydanym wyroku. W ocenie skarżącego uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy, albowiem z uwagi na chorobę nie mógł zapoznać się osobiście z treścią wyroku stawiając się na posiedzeniu sądu.

Do wniosku tego skarżący załączył zaświadczenie lekarskie z dnia 23 marca 2012r. stwierdzające, że w okresie od dnia 2 stycznia do 23 marca 2012r. z uwagi na "masywny zespół bólowo - korzeniowy lędźwiowy prawostronny, obolały ze zblokowanym kręgosłupem, był on osobą praktycznie leżącą i nie był w stanie stawić się na jakiekolwiek wizyty w urzędzie. Jest pod stałą opieką lekarską w trakcie leczenia farmakologicznego i rehabilitacji".

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Instytucję przywrócenia terminu w postępowaniu sądowoadministracyjnym normują przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. - Dz.U. z dnia 14 marca 2012r. poz. 270), powoływanej dalej jako p.p.s.a. Stosownie do treści art. 86 § 1 p.p.s.a. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Przywrócenie terminu nie jest dopuszczalne, jeżeli uchybienie terminu nie powoduje dla strony ujemnych skutków w zakresie postępowania sądowego (art. 86 § 2 p.p.s.a.). Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Wnosząc o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w jego uchybieniu (art. 87 § 1 i 2 p.p.s.a.).

Z treści powołanych przepisów wynika, że w postępowaniu sądowoadministracyjnym termin do dokonania przez stronę czynności, któremu uchybiła należy przywrócić, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

1. strona wystąpi z wnioskiem o przywrócenie terminu;

2. wniosek ten zostanie złożony w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu;

3. jednocześnie strona dokona czynności, dla której określony był termin;

4. we wniosku zostaną uprawdopodobnione okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu;

5. uchybienie terminu powoduje dla strony ujemne skutki procesowe.

W orzecznictwie sądowym i w literaturze nie budzi wątpliwości, że brak winy warunkujący uwzględnienie wniosku o przywrócenie terminu oznacza, że do niedochowania terminu doszło pomimo dołożenia przez stronę szczególnej staranności przy dokonywaniu czynności procesowej. Brak winy w uchybieniu terminu powinien być oceniany z uwzględnieniem wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o własne interesy. Przywrócenie terminu ma charakter wyjątkowy i nie jest możliwe, gdy strona dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa. Może mieć miejsce tylko wtedy, gdy uchybienie terminu jest skutkiem przeszkody, której strona nie mogła usunąć nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku (por. postanowienie NSA z dnia 2 października 2002r., sygn. akt V SA 793/02, M. Praw. 2002, nr 23, s. 1059). Do okoliczności faktycznych uzasadniających brak winy w uchybieniu terminu przez zainteresowanego zalicza się na przykład: przerwę w komunikacji, nagłą chorobę, która nie pozwoliła na wyręczenie się inną osobą, powódź, pożar. Przywrócenia uchybionego terminu nie uzasadniają niedostateczna staranność w prowadzeniu własnych spraw, czy też nieznajomość prawa (por. postanowienia NSA z dnia 8 lipca 2008r., sygn. akt. II OZ 712/08 i z dnia 9 czerwca 2011r., sygn. akt I OZ 402/11 - dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem: www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Warunkiem przywrócenia terminu jest zatem uprawdopodobnienie braku winy strony w jego uchybieniu, przy czym pojęcie winy należy rozumieć w sposób obiektywny - jest to dołożenie przez stronę należytej staranności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2000r., sygn. akt I CKN 1261/99 publ. Biuletyn SN 2000/5/12).

W niniejszej sprawie zawiadomienie z dnia 4 stycznia 2012r. o rozprawie wyznaczonej na dzień 3 lutego 2012r. zostało doręczone skarżącemu w dniu 16 stycznia 2012r. (k. 27 i 41). Zawierało ono pouczenie o tym, że niestawiennictwo stron nie wstrzymuje rozpoznania sprawy. Zawiadomienie to zawierało także wyraźne pouczenie, że sprawach, w których skargę oddalono, uzasadnienie wyroku sporządza się wyłącznie na wniosek strony zgłoszony w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku albo doręczenia odpisu sentencji wyroku (art. 141 § 2 p.p.s.a.), przy czym oddanie pisma w polskim urzędzie pocztowym lub polskim urzędzie konsularnym jest równoznaczne z wniesieniem go sądu (art. 83 § 3 p.p.s.a.). Zgłoszenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku po upływie tego terminu, jak również złożenie wniosku przed ogłoszeniem wyroku, są czynnościami bezskutecznymi. Pouczenie o tym, że sąd sporządza i doręcza wyrok z uzasadnieniem z urzędu każdej ze stron dotyczyło wyłącznie sytuacji, w której sąd uwzględniłby skargę (k. 28 i 30 akt sądowych). Kolejne pouczenie, o tym, że sąd z urzędu w ciągu tygodnia od ogłoszenia wyroku doręczy odpis jego sentencji z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia (art. 140 § 2 p.p.s.a.) dotyczyło wyłącznie osób pozbawionych wolności, które z tej przyczyny nie były obecne przy ogłoszeniu wyroku i działających bez pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym.

Skuteczne zgłoszenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku stanowi warunek zaskarżenia orzeczenia sądu pierwszej instancji.

Nie budzi wątpliwości, że skoro skarga została oddalona, to wyłącznie na wniosek strony zgłoszony w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku sąd zobowiązany byłby sporządzić uzasadnienie wyroku.

W ocenie sądu skarżący nie uprawdopodobnił, że zły stan zdrowia uniemożliwił mu złożenie wniosku o sporządzenie uzasadniania wyroku w ustawowym terminie, co byłoby tożsame z brakiem winy w opóźnionym dokonaniu czynności procesowej

Należy podkreślić, że sąd nie kwestionuje treści zaświadczenia lekarskiego, w którym wskazano, że skarżący w okresie od 2 stycznia do 23 marca 2012r. z uwagi na rodzaj schorzenia był osobą "praktycznie leżącą". Jednocześnie jednak nie sposób nie zauważyć, że w tym okresie skarżący podejmował jednak czynności w postępowaniu sądowym w niniejszej sprawie. Z akt sprawy wynika bowiem, że w dniu 1 lutego 2012r. skarżący skierował do sądu pismo procesowe, zaś w dniu 10 lutego 2012r., a więc w ostatnim dniu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku z dnia 3 lutego 2012r., została nadana w Urzędzie pocztowym "Warszawa 45" przesyłka polecona zawierająca zażalenie z dnia 9 lutego 2012r. na postanowienie sądu z dnia 18 stycznia 2012r. o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji oraz 3 zdjęcia działek nr [...] i [...], wykonane w dniu 4 lutego 2012r. W dniu 10 lutego 2012r. z rachunku bankowego skarżącego został też wykonany przelew kwoty 100 zł tytułem wpisu sądowego od zażalenia (k. 46 - 49 i 51 - 55). Nieistotne przy tym jest, czy powyższych czynności skarżący dokonywał osobiście, czy też posługiwał się inna osobą. Przytoczone okoliczności świadczą o tym, iż choroba ta nie stanowiła przeszkody w złożeniu wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku w terminie

Poza tym skarżący nie wskazał żadnych innych okoliczności mogących uzasadniać uwzględnienie wniosku, w szczególności świadczących o nagłym ograniczeniu możliwości działania z uwagi na wskazaną chorobę w takim stopniu, iż nie mógł się on wyręczyć się inną osobą.

Bezspornym jest, że choroba strony może być uznana za okoliczność usprawiedliwiającą niezachowanie terminu, ale tylko wówczas, gdy rzeczywiście uniemożliwia podjęcie czynności procesowej. Samo złe samopoczucie strony i odczuwane przez nią dolegliwości, jak również podeszły wiek, nie mogą być potraktowane jako przyczyna usprawiedliwiająca bezczynność strony (por. np. postanowienie NSA z dnia 16 stycznia 2009r., sygn. akt I OZ 966/08 - dostępne w internetowej bazie orzeczeń po adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl/ oraz powołane tam orzecznictwo).

Nie budzi też wątpliwości, że złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku nie jest ani czynnością skomplikowaną, ani czynnością, której należy dokonać w sądzie osobiście.

Zawiadomienie o rozprawie zawierało odpowiednie pouczenie o tym, w jakiej sytuacji jest doręczany wyrok z uzasadnieniem z urzędu, a w jakiej odpis sentencji wyroku, jak również o trybie postępowania w wypadku oddalenia skargi. Skarżący nie wykazał także, iż istniała jakakolwiek przeszkoda w uzyskaniu informacji, chociażby za pośrednictwem telefonu o wyniku rozprawy oraz wydanym w dniu 3 lutego 2012r. wyroku w terminie, w którym należało złożyć wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku, tj. do dnia 10 lutego 2012r.

W tej sytuacji brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku skarżącego o przywrócenie terminu.

Z tych też względów, na podstawie art. 86 § 1 p.p.s.a. orzeczono, jak w sentencji postanowienia.

A.D.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/