Postanowienie WSA w Warszawie z dnia 22 stycznia 2014 r., sygn. I SA/Wa 1502/12

Prawo pomocy

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Grzegorz Czerwiński po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J. B. z dnia 13 listopada 2013 r. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skarg U. T., M. T., A. K. i L. W. o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 lutego 2012 r. sygn. akt I SA/Wa 2397/11 postanawia oddalić wniosek.

Uzasadnienie

Postanowieniem dnia 21 sierpnia 2013 r. Wojewódzki Sądu Administracyjny w Warszawie odmówił J. B. - uczestnikowi postępowania w przedmiotowej sprawie - przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.

Po rozpoznaniu zażalenia wniesionego na powołane postanowienie, Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 9 października 2013 r. sygn. akt I OZ 862/13 oddalił środek odwoławczy. Sąd drugiej instancji podzielił stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie co do tego, że po stronie J. B. nie zachodzą przesłanki przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Naczelny Sąd Administracyjny wywiódł w szczególności, że przyznanie prawa pomocy ma na celu zapewnienie realizacji konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które ze względu na brak odpowiednich środków nie są w stanie ponieść, między innymi kosztów sądowych. Podkreślił, że prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, samotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku oraz pozbawionych (obiektywnie) możliwości uzyskania środków na ten cel z jakichkolwiek źródeł. Prawo to ma służyć najuboższym, to jest podmiotom, dla których konieczność ponoszenia kosztów związanych z postępowaniem sądowym oznaczałaby faktyczne ograniczenie lub wręcz pozbawienie prawa do sądu. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał też, że koszty sądowe należy traktować jako wydatki bieżące w budżecie domowym, które powinny być zaspokajane na równi z innymi podstawowymi wydatkami. Podkreślił, że kredyty zaciągnięte przez skarżących nie mogą być traktowane priorytetowo w stosunku do obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Wynikające z nich prywatne zobowiązania finansowe nie mogą mieć pierwszeństwa przed zobowiązaniami publicznoprawnymi. Ubiegający się o przyznanie prawa pomocy powinien w pierwszej kolejności poczynić oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania.