Wyrok WSA w Łodzi z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. III SA/Łd 845/15
Dnia 10 listopada 2015 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Ewa Alberciak Sędzia NSA Janusz Furmanek Protokolant specjalista Aneta Brzezińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 listopada 2015 roku sprawy ze skargi B. D. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o cofnięciu dodatku mieszkaniowego 1. oddala skargę; 2. przyznaje adwokat D. S. prowadzącej Kancelarię Adwokacką w Ł. przy ul. [...], kwotę 295,20 (dwieście dziewięćdziesiąt pięć i 20/100) złotych obejmującą podatek od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu skarżącej B. D. i nakazuje wypłacić powyższą kwotę adwokat D. S. z funduszu Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł utrzymało w mocy postanowienie Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] r. o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o cofnięciu dodatku mieszkaniowego.
W uzasadnieniu organ II instancji przedstawiając stan faktyczny sprawy wskazał, że decyzją Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] r. został przyznany B D dodatek mieszkaniowy na okres od 1 marca do 31 sierpnia 2014 r. w wysokości 128,65 zł miesięcznie, wypłacony zarządcy domu, tj. [...] Zrzeszeniu Właścicieli i Zarządców Domów w Ł. Skarżąca w czasie wypłacania dodatku mieszkaniowego nie opłacała na bieżąco należności za zajmowany lokal, o czym zarządca domu nie powiadomił organu zgodnie z obowiązkiem wynikającym z art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r., poz. 966 ze zm.). Informacja o nieopłacaniu należności za lokal przez skarżącą została przekazana organowi I instancji we wrześniu 2014 r. Organ I instancji pismem z dnia 17 września 2014 r. wystąpił do [...] Zrzeszenia Właścicieli i Zarządców Domów o zwrot wypłaconych dodatków mieszkaniowych za okres od marca do sierpnia 2014 r. w kwocie 771,90zł (tj. 6 x 128,65 zł). Taka kwota wpłynęła na konto organu I instancji w dniu 30 września 2014 r. Pismem z dnia 19 lutego 2015 r. skarżąca wystąpiła do organu I instancji o wydanie decyzji w sprawie cofnięcia dodatku mieszkaniowego od 1 marca do 31 sierpnia 2014 r. Organ I instancji postanowieniem z dnia [...] r. odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o cofnięciu dodatku mieszkaniowego w związku z wnioskiem skarżącej z dnia 19 lutego 2015 r. W zażaleniu na to postanowienie skarżąca podała, że zarządca domu zwrócił kwotę 771,90 zł tytułem dodatku mieszkaniowego. Skarżąca obecnie nie ma zaległości w czynszu. W tej sytuacji powyższa kwota ponownie powinna zostać przekazana na konto zarządcy domu, bowiem decyzja o przyznaniu dodatku jest nadal ważna.
W ocenie organu II instancji brak jest przepisu prawa materialnego mogącego stanowić podstawę do wydania decyzji o ponowne przekazanie kwot zwróconych przez zarządcę domu. Organ I instancji prawidłowo wskazał, że przepisy ustawy o dodatkach mieszkaniowych nie przewidują możliwości ponownego przekazania zwróconych przez zarządcę domu wypłaconych dodatków mieszkaniowych i nie ma podstawy prawnej do ponownej wypłaty dodatku mieszkaniowego za okres od marca do sierpnia 2014 r. W tej sytuacji z powodu braku podstawy materialnoprawnej do rozpatrzenia żądania w decyzji administracyjnej zachodzą podstawy do wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania.
W skardze na powyższe postanowienie B D wniosła o przywrócenie terminu do wniesienia skargi oraz uchylenie postanowienia SKO w Ł w taki sposób, aby decyzja w sprawie dodatku mieszkaniowego była ważna, a dodatek mieszkaniowy w kwocie 771,90 zł został zwrócony i ponownie przekazany zarządcy domu na podstawie art. 7 ust. 11 ustawy o dodatkach mieszkaniowych. Skarżąca wyjaśniła, że dodatek mieszkaniowy na okres od 1 marca do 31 sierpnia 2014 r. został jej przyznany po raz pierwszy. ZUS nie wypłacił jej renty i nie miała żadnych środków na uregulowanie czynszu. Czynsz uregulowała, a Centrum Świadczeń Socjalnych i tak "zabrało" jej dodatek mieszkaniowy. Aktualnie nie posiada żadnych zaległości w czynszu. Do chwili obecnej ZUS nie wypłacił jej renty. Jest na utrzymaniu matki, która mieszka oddzielnie.
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonym postanowieniu.
Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi został rozpoznany przez Sąd na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 listopada 2015r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 2 i art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( tekst. jedn. Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm. ) zwanej dalej P.p.s.a. sądy administracyjne powołane są do kontroli działalności administracji publicznej. Kontrola ta zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( Dz. U. Nr 153 poz. 1269 ) sprawowana jest pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, w świetle brzmienia art. 145 § 1 P.p.s.a., iż sądy te badają czy kwestionowana decyzja nie uchybia przepisom prawa materialnego lub procesowego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy albo dającym podstawę do wznowienia postępowania. Nadto badają czy organ administracyjny nie dopuścił się uchybień skutkujących nieważnością decyzji, przy czym, jak głosi zapis zawarty w art. 134 § 1 tej ustawy, sądy administracyjne rozstrzygają w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związanymi zarzutami i wnioskami skargi, a zatem oceniają legalność decyzji również z urzędu.
Przeprowadzona przez Sąd w niniejszej sprawie kontrola aktu administracyjnego we wskazanym wyżej aspekcie nie wykazała, aby zaskarżone postanowienia zostały wydane z naruszeniem prawa w stopniu obligującym do ich wyeliminowania z obrotu prawnego.
Przedmiotem kontroli sądowoadministracyjnej w rozpoznawanej sprawie było postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł, które utrzymało w mocy postanowienie Prezydenta Miasta [...] , wydane na podstawie art. 61 a §1 K.p.a. Przepis ten, obowiązujący od dnia 11 kwietnia 2011 r., został dodany ustawą z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 6,poz. 18). Nowelizacja ta pozwala na wyraźniejsze niż dotychczas, rozróżnienie wstępnego etapu postępowania administracyjnego - jego wszczęcia, od etapu merytorycznego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia żądania strony co do istoty przez wydanie decyzji administracyjnej. Wskazany przepis stanowi podstawę do wydania przez organ administracji publicznej postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania, gdy żądanie, o którym mowa w art. 61, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte. Ustawodawca wprowadził w tej regulacji dwie samodzielne i niezależne przesłanki wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania. Jedną z ich jest wniesienie podania przez osobę, która nie jest stroną. Przesłanką do wydania postanowienia w trybie art. 61a §1 k.p.a. jest też zaistnienie innych uzasadnionych przyczyn uniemożliwiających wszczęcie postępowania. Przyczyny te nie zostały w ustawie skonkretyzowane. Należy przez nie rozumieć takie sytuacje, które w sposób oczywisty stanowią przeszkodę do wszczęcia postępowania; przykładowo, gdy w tej samej sprawie postępowanie administracyjne już się toczy albo w sprawie takiej zapadło już rozstrzygniecie lub, gdy w przepisach prawa brak jest podstawy materialnoprawnej do rozpatrzenia żądania w trybie administracyjnym. Właśnie z taką przykładową sytuacją, braku podstawy materialnoprawnej do rozpatrzenia żądania w trybie administracyjnym, mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie. Należy przypomnieć, że wnioskiem z dnia 19 lutego 2015 r. skarżąca wystąpiła do organu I instancji o wydanie decyzji w sprawie cofnięcia dodatku mieszkaniowego od 1 marca do 31 sierpnia 2014 r., przy czym z treści tego wniosku wynika, że intencją skarżącej było przywrócenie dodatku mieszkaniowego za powyższy okres i ponowna wypłata tego dodatku zwróconego przez zarządcę domu. W skardze do Sądu skarżąca wyjaśniła, że aktualnie nie posiada zaległości w czynszu. Wniosła o uchylenie postanowienia w taki sposób, aby decyzja w sprawie dodatku mieszkaniowego była ważna, a dodatek mieszkaniowy w kwocie 771,90 zł został zwrócony i ponownie przekazany zarządcy domu na podstawie art. 7 ust. 11 ustawy o dodatkach mieszkaniowych. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że okolicznością niekwestionowaną jest, że skarżąca w czasie wypłacania przyznanego jej dodatku mieszkaniowego tj. w okresie od 1 marca do 31 sierpnia 2014r., nie opłacała na bieżąco należności za zajmowany lokal w części przypadającej do zapłaty przez skarżącą ( uczyniła to dopiero 22 października 2014r.).
Zgodnie z art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r., poz. 966 ze zm): Pobierający należności za lokale mieszkalne ma obowiązek niezwłocznego zawiadomienia organu przyznającego dodatek mieszkaniowy o wystąpieniu zaległości, o których mowa w art. 7 ust. 11, obejmujących pełne 2 miesiące. W razie niedopełnienia tego obowiązku pobierający zwraca organowi przyznającemu dodatek mieszkaniowy kwoty dodatków wypłacone za miesiące, w których występowały zaległości w tych opłatach. Pobierający jest obowiązany zwrócić organowi te kwoty w terminie kolejnych 2 miesięcy, jeżeli gospodarstwo domowe, któremu przyznano dodatek mieszkaniowy, nie uiści zaległych opłat w terminie miesiąca od powstania obowiązku zawiadomienia organu o powstaniu zaległości.
Informacja o nieopłacaniu należności za lokal przez skarżącą została przekazana organowi I instancji we wrześniu 2014 r. Organ I instancji pismem z dnia 17 września 2014 r. wystąpił do[...] Zrzeszenia Właścicieli i Zarządców Domów o zwrot wypłaconych dodatków mieszkaniowych za okres od marca do sierpnia 2014 r. w kwocie 771,90zł (tj. 6 x 128,65 zł). Taka kwota wpłynęła na konto organu I instancji w dniu 30 września 2014 r.
Zdaniem Sądu w okolicznościach przedmiotowej sprawy organy zasadnie uznały, że w przepisach prawa brak jest podstawy materialnoprawnej do rozpatrzenia żądania skarżącej w trybie administracyjnym. Zasadą jest, że dodatek mieszkaniowy przyznawany jest na okres sześciu miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku (art. 7 ust. 5 ustawy ), co oznacza, że brak jest podstaw do wypłaty dodatku za okres wsteczny. Żaden przepis ustawy nie reguluje również ponownej wypłaty zwróconego w trybie art. 8 ust. 4 przez zarządcę domu dodatku mieszkaniowego.
Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 151 P.p.s.a. skargę oddalił. O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu orzeczono stosownie do art. 250 P.p.s.a.
Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/
