Wyrok WSA w Opolu z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. II SA/Op 350/15

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Jeżewska - spr. Sędziowie Sędzia WSA Ewa Janowska Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz Protokolant Sekretarz sądowy Mariola Krzywda po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 listopada 2015 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Gminy Tułowice z dnia 29 kwietnia 2015 r., Nr VIII/33/15 w przedmiocie przyjęcia kodeksu etyki radnego gminy oddala skargę.

Uzasadnienie

Wojewoda Opolski, działając na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, wniósł skargę na uchwałę Rady Gminy Tułowice z dnia 29 kwietnia 2015 r., nr VIII/33/15 w sprawie przyjęcia kodeksu etyki radnego Gminy Tułowice, żądając stwierdzenia jej nieważności z powodu istotnego naruszenia prawa. W uzasadnieniu wskazał, iż w podstawie zaskarżonej uchwały wymieniony został art. 18 ust. 1 w zw. z art. 23a ustawy. W ocenie Wojewody, żaden z ww. przepisów nie mógł jednak zostać uznany za podstawę prawną do podjęcia przedmiotowej uchwały. Wskazany art. 18 ustawy nie kreuje nowych zadań, ani nie stwarza samodzielnej podstawy prawnej do podejmowania działań uregulowanych innymi przepisami rangi ustawowej. Z kolei z art. 23 ust. 1 ustawy wynika zakaz ograniczania swobody radnego w wykonywaniu jego mandatu. Przepisy art. 23-25b ustawy wyczerpująco regulują natomiast zasady wykonywania mandatu radnego gminnego i ani radzie gminy, ani żadnemu innemu organowi czy podmiotowi, ustawodawca nie udzielił upoważnienia do modyfikowania tych zasad, czy też do ich uszczegóławiania. Nadto Wojewoda argumentował, że rada gminy posiada kompetencje do podejmowania uchwał w konkretnej sprawie, jeżeli spełnione są następujące przesłanki: dotyczą one zadań gminy o charakterze publicznym mającym znaczenie lokalne, które ponadto nie zostały wyłączone z zakresu jej kompetencji, ani też nie zostały zastrzeżone na rzecz innych organów, czy podmiotów. Zdaniem strony skarżącej, zagadnienia etyki radnych nie należą do tak określonej kategorii spraw. Nie można im przypisać atrybutu sprawy publicznej, gdyż dotykają indywidualnie odczuwalnego poczucia moralności i etyki, a nie mają charakteru aktu prawnego normatywnego, co potwierdza również uzasadnienie do uchwały. Poza tym organ nadzoru dostrzegł, że choć przedmiotowa uchwała została podjęta jednogłośnie przez wszystkich radnych Rady Gminy Tułowice obecnych na sesji, obowiązywać będzie, także radnych kolejnych kadencji, którzy jej nie podejmowali. Konsekwencją tej sytuacji jest naruszenie zasady wolności sumienia wyrażonej w art. 53 ust. 1 Konstytucji. Końcowo Wojewoda podniósł, iż na podstawie norm kompetencyjnych zawartych w art. 18 ust. 1 ustawy, rada gminy może wypowiadać się w formie aktu kierownictwa wewnętrznego w ściśle określonych sprawach, których zakres jest ograniczony dyspozycjami rangi ustawy. Jednakże, ani ten przepis, ani żaden inny w obowiązującym systemie prawnym, nie może zostać uznany za podstawę prawną do podjęcia kwestionowanej uchwały.