Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 22 listopada 2022 r., sygn. I SA/Gd 888/22

Podatkowe postępowanie; Przywrócenie terminu

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Marek Kraus (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Małgorzata Gorzeń Sędzia NSA Alicja Stępień po rozpoznaniu w Wydziale I w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 listopada 2022 r. sprawy ze skargi M. D. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z dnia 31 maja 2022 r., nr 2201-IOD-2.4102.29.2022 w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania oddala skargę.

Uzasadnienie

1. Zaskarżonym postanowieniem z dnia 31 maja 2022 r. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku (dalej jako "Dyrektor IAS" lub "organ"), działając na podstawie art. 162 oraz art. 163 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm., dalej jako "O.p."), odmówił M. D. (dalej jako "Skarżący") przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. (dalej jako "Naczelnik US") z dnia 21 stycznia 2022 r.

2. Rozstrzygnięcie zapadło na tle następującego stanu faktycznego i prawnego sprawy:

2.1. Decyzją z dnia 21 stycznia 2022 r. Naczelnik US określił Skarżącemu zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2017 r. w wysokości [...] zł. Ww. decyzja została uznana za doręczoną Skarżącemu za pośrednictwem systemu e-PUAP w dniu 5 lutego 2022 r. - na Urzędowym Poświadczeniu Doręczenia jako termin doręczenia widnieje data 4 lutego 2022 r.

2.2. Pismem z dnia 18 kwietnia 2022 r. pełnomocnik Skarżącego - radca prawny wniósł o przywrócenie terminu do złożenia odwołania od ww. decyzji. W uzasadnieniu wniosku wskazał, że decyzja została mu doręczona za pośrednictwem skrzynki e-PUAP w dniu 4 lutego 2022 r., zatem termin do złożenia odwołania minął 18 lutego 2022 r., jednakże niezłożenie odwołania w tym terminie nastąpiło bez jego winy. Pełnomocnik strony skarżącej zwrócił uwagę, że aby z fikcji doręczenia, realizującej się po bezskutecznym biegu czternastu dni od pierwszej awizacji przesyłki, można było wywodzić korzystne dla organu skutki procesowe, konieczne jest takie działanie serwisu (e-PUAP), aby pismo, z którego doręczeniem wiążą się skutki prawne dla strony, wyświetlało się odbiorcy w jego skrzynce e-PUAP dokładnie w tej dacie, z którą przepisy łączą fikcję doręczenia. Tego rodzaju gwarancje procesowe zapewnia np. system doręczeń elektronicznych, z którego korzystają sądy powszechne. Skoro zatem decyzja została uznana za doręczoną w dniu 4 lutego 2022 r., to powinna się wyświetlać odbiorcy w jego skrzynce e-PUAP dokładnie pod tą datą, co nie miało miejsca w niniejszej sprawie, o czym świadczyć miał dołączony do wniosku wydruk - zrzut ekranu komputera pełnomocnika Skarżącego. Pełnomocnik Skarżącego podkreślił, że skutki procesowe wiążą się z datą odbioru przesyłki (lub upływu daty jej doręczenia), a nie jej awizowania. Jako że pod datą 4 lutego 2022 r. nie znajdowała się żadna korespondencja (określona jako "dokument.xml") ani też nazwa urzędu skarbowego, który korespondencję tę doręczał, doszło w ocenie pełnomocnika Skarżącego do jego niezawinionego przeświadczenia, że żadna niedoręczona korespondencja nie znajduje się w skrzynce e-PUAP pod ww. datą. W ocenie strony przeświadczenie to jest usprawiedliwione z uwagi na treść art. 121 O.p. Pełnomocnik Skarżącego stwierdził również, że hipotetycznie można dokonywać codziennego czasochłonnego przeszukiwania starszej korespondencji celem ustalenia, czy przypadkiem nie znajduje się tam korespondencja, która powinna zostać doręczona innego dnia - jest to jednak coś, co nie znajduje jakiegokolwiek oparcia w przepisach prawa ani też zasadach zdrowego rozsądku. Żaden przepis prawa nie wymaga od adresata (nawet jeżeli jest on profesjonalnym pełnomocnikiem), aby poszukiwał w swojej skrzynce e-PUAP niedoręczonych pism, które znajdują się tam pod innymi datami niż data, z którą przepisy łączą fikcję doręczenia. W ocenie pełnomocnika Skarżącego data doręczenia danego pisma powinna zostać wyraźnie zakomunikowana jego adresatowi. Po stronie portalu e-PUAP nie było żadnych obiektywnych przeszkód, aby przesyłkę w sprawie umieścić pod datą 4 lutego 2022 r., do czego jednak nie doszło, a co należy przypisać błędowi systemu, za który pełnomocnik Skarżącego nie ponosi winy. Skutki takich technicznych niedoskonałości systemu nie mogą być przerzucane na podatnika. System doręczeń e-PUAP jest de facto instytucją zaufania publicznego i jako taki korzysta ze wszelkich domniemań urzędowych dotyczących doręczeń w postępowaniu podatkowym oraz nie można wymagać od pełnomocnika zakładania, że wskazania skrzynki e-PUAP mogą być błędne.