Gospodarka finansowa jednostek i zakładów budżetowych w praktyce

Wstęp

Skuteczne i zgodne z przepisami prowadzenie gospodarki finansowej wymaga nie tylko znajomości przepisów, ale także szerszego rozumienia zasad funkcjonowania jednostek oraz precyzyjnego stosowania przepisów w kontekście różnych typów jednostek i ich specyfiki.

Obwiązujące rozporządzenie Ministra Finansów z 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych reguluje wiele zagadnień związanych z planowaniem finansowym oraz wykonywaniem planów dochodów i wydatków państwowych jednostek budżetowych. Nie zawiera jednak w ogóle przepisów odnośnie do wykonywania planów finansowych samorządowych jednostek budżetowych, co powoduje wątpliwości przy ich realizacji.

W szczególności niejasności dotyczą m.in. ustalenia terminów odprowadzania pobranych dochodów z kasy na rachunek bieżący jednostki, a stamtąd do budżetu JST, rozstrzygnięcia, czy dochody pobierane przez jednostki powinny wpływać na ich rachunki bieżące czy bezpośrednio na rachunek budżetu JST lub urzędu obsługującego organy JST, roli jednostki obsługującej (CUW) jako swoistego dysponenta wyższego stopnia w stosunku do jednostek obsługiwanych, a także postępowania ze zwrotami wydatków.

Problemy ze stosowaniem rozporządzenia wynikają nie tylko z luk regulacyjnych, lecz także z konieczności znajomości pojęć i zasad określonych w przepisach o finansach publicznych oraz przepisach szczególnych. Prawidłowe stosowanie rozporządzenia wymaga tej wiedzy.

Poradnik zawiera praktyczny komentarz eksperta do poszczególnych paragrafów i ustępów rozporządzenia Ministra Finansów z 7 grudnia 2010 r. – od § 1 do 45 (z wyłączeniem § 24–34, które dotyczą placówek).

Stosowanie w praktyce podanych zasad stanowi warunek prawidłowego gospodarowania środkami publicznymi. Za ich nieprzestrzeganie kierownikom jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych grozi odpowiedzialność z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Dlatego kierownictwo jednostek oraz ich służby finansowe muszą precyzyjnie znać swoje obowiązki i uprawnienia w tym zakresie.