Rodzaje opłat za dostęp do informacji sektora publicznego

Nowe regulacje dotyczące otwartych danych przewidują różne, dostosowane do specyfiki materiału oraz formy udostępniania opłaty, które mogą zostać zastosowane przez podmioty zobowiązane do udostępnienia – w tym przez organy samorządu terytorialnego. Nałożenie każdej z opłat traktowane jest jako uprawnienie, nie zaś obowiązek podmiotu zobowiązanego. Dotyczy to zarówno opłaty standardowej, jak i opłat specjalnych.

Generalnie obowiązuje zasada bezpłatności udostępniania lub przekazywania w celu ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego. Wynika ona z art. 17 ustawy z 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystaniu informacji sektora publicznego (dalej: u.o.d.). Ustawodawca wskazał jednocześnie, że wyjątki od tej zasady powinny wynikać z ustawy. Taka regulacja jest zgodna z art. 6 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1024 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie otwartych danych i ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego (dalej: dyrektywa). Określenie braku opłat jako zasady powoduje, że ewentualne pobranie opłaty powinno mieć charakter wyjątkowy i należeć do decyzji podmiotu zobowiązanego.