Odpowiedzialność karna przedsiębiorcy: od grzywny po więzienie

Nierzadko przedsiębiorcy są stroną postępowań nie tylko jako pokrzywdzeni, lecz także jako sprawcy. Odpowiadają m.in. za utrudnianie kontroli nadzoru budowlanego, niewłaściwe oznaczanie żywności, udaremnianie przetargu czy nieprawidłowe wykorzystanie dotacji. Popełniają wykroczenia drogowe, przestępstwa skarbowe oraz czyny ujęte w kodeksie karnym. W każdym z takich przypadków kluczowe znaczenie mają nie tylko przepisy prawa, lecz także linia orzecznicza sądów. Przedstawiamy kilkanaście przykładów naruszeń prawa wraz z ich analizą prawną, orzeczeniami sądów i wskazówkami, jak należy postępować, aby się nie narazić na odpowiedzialność karną.

nieprawidłowe wydatkowanie dotacji

Stan faktyczny: Spółka, która prowadzi niepubliczne przedszkola i szkoły, otrzymywała dotacje z budżetu gminy. W toku kontroli zostały stwierdzone nieprawidłowości w sposobie ich wydatkowania – środki były przeznaczane m.in. na wynagrodzenia, reklamę i wydatki nieudokumentowane. Gmina, po zakończonym wobec spółki postępowaniu administracyjnym, zobowiązała ją do zwrotu dotacji. Czy prezes zarządu będzie pociągnięty do odpowiedzialności karnej, skoro spółka deklaruje spłatę?

Przedsiębiorcy (w tym prowadzący działalność w formie spółek kapitałowych) mogą zakładać i prowadzić niepubliczne placówki oświatowe, jak przedszkola czy szkoły. W ramach tej działalności otrzymują oni środki publiczne w postaci dotacji podmiotowych, których przyznawanie reguluje ustawa o finansowaniu zadań oświatowych (dalej: u.f.z.o.). Przykładowo, zgodnie z jej art. 17 ust. 3, niepubliczne przedszkole otrzymuje dotację z budżetu gminy w wysokości 75 proc. podstawowej kwoty, a w przypadku ucznia niepełnosprawnego – w wysokości nie niższej niż odpowiadająca subwencji oświatowej dla gminy.

Kiedy konieczny zwrot

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w wykorzystaniu dotacji (np. przeznaczenia jej na cele inne niż ustawowo dozwolone) należy zastosować art. 252 ustawy o finansach publicznych (dalej: u.f.p.). Zgodnie z nim zwrotowi wraz z odsetkami podlegają dotacje: