Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 lutego 2008 r., sygn. I ACa 907/07

[...]

w sprawie o ubezwłasnowolnienie osoba zainteresowana w rozumieniu art. 510 kpc nie ma legitymacji do wystąpienia z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie , jeżeli nie należy do kręgu osób wymienionych w art. 545 kpc.

z uzasadnienia

Przepis art. 510 kpc określa tylko ogólnie, kto jest zainteresowany i kto może być uczestnikiem postępowania nieprocesowego. Zamieszczenie tego przepisu wśród przepisów ogólnych wskazuje, iż nie deroguje on norm szczególnych przewidzianych dla poszczególnych rodzajów spraw z zakresu postępowania nieprocesowego. Taką szczególną normę dla postępowania o ubezwłasnowolnienie stanowi art. 545kpc, który w sposób wyczerpujący wymienia krąg osób legitymowanych do wystąpienia z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie( por. post. SN z 7.6.1965r IICR 148/65 OSNCP1966/2/30). Podkreślić należy , iż art. 545§1 kpc wylicza taksatywnie osoby uprawnione do zgłoszenia wniosku o ubezwłasnowolnienie.Poza tymi osobami wniosek o ubezwłasnowolnienie może zgłosić prokurator na podstawie art.7 w zw z art. 13§2 kpc oraz Rzecznik Praw Obywatelskich na podstawie art. 14 pkt 4 w zw. z art.1 ust. 2 i 3 ustawy z 15 lipca 1987r o Rzeczniku Praw Obywatelskich. Te same osoby (za wyjątkiem PRO) jako uprawnione do wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania o ubezwłasnowolnieni wymieniał art. 10 dekretu z 29 sierpnia 1945r w sprawie postępowania o ubezwłasnowolnienie (…). Wypada zauważyć , że ustawodawca określając w art. 545§1 kpc krąg osób uprawnianych do zgłoszenia wniosku o ubezwłasnowolnienie w ten sam sposób jak w art 10 §1 dekretu w sprawie o ubezwłasnowolnienie uznał tym samym za aktualny ten stan prawny jaki istniał pod rządem art. 10 powołanego dekretu. Wszędzie tam , gdzie ustawodawca uważał za pożądany udział osoby , która ma być ubezwłasnowolniona wyraźnie wskazywał to w tekście odpowiednich przepisów - w art. 546kpc stwierdził , że uczestnikiem postępowania z mocy samego prawa jest osoba , która ma być ubezwłasnowolniona , , w art. 560 kpc , że ubezwłasnowolniony jest uprawniony do zaskarżania postanowień , a w dodanym ustawą z dnia 9 maja 2007(DZUNr121poz. 831) art. 559§3 kpc obowiązującym od dnia 7 października 2007r, że z wnioskiem o uchylenie albo zmianę ubezwłasnowolnienia może wystąpić także ubezwłasnowolniony.(…). Na koniec należy stwierdzić , iż przystąpienie prokuratora do toczącego się postępowania o ubezwłasnowolnienie nie jest jednoznaczne ze złożeniem wniosku przez prokuratora i wobec tego nie sanuje braku legitymacji do wszczęcia postępowania(…).W postępowaniu o ubezwłasnowolnienie wszczętym przez osobę niewymienioną w art. 545§1 kpc nie można również w trybie wskazanym w art. 196§1 kpc zawiadomić o tym postępowaniu osoby uprawnionej z mocy art. 545 §1 kpc do złożenia wniosku o ubezwłasnowolnienie , ale nie będącej jeszcze uczestnikiem tego postępowania. Dotyczy to w szczególności prokuratora , którego legitymacja do złożenia takiego wniosku ma charakter samodzielny wynikający z art. 7 kpc (…).Wobec tego , skoro wniosek o wszczęcie postępowania o ubezwłasnowolnienie wniosła strona domagając się swojego ubezwłasnowolnienia , to wniosek ten jako pochodzący od osoby nieuprawnionej do jego zgłoszenia , z mocy art. 514§2 kpc podlegał oddaleniu.