Przesłanki przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego - Wyrok NSA z dnia 27 marca 2024 r., sygn. I OSK 396/23

Przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego zależy od wystąpienia związku przyczynowego pomiędzy wykonywaniem opieki nad osobą niepełnosprawną a brakiem możliwości podjęcia pracy zawodowej przez opiekuna; konieczne jest dokładne zbadanie wszystkich okoliczności faktycznych, w tym stanu zdrowia osoby niepełnosprawnej oraz rzeczywistego zakresu sprawowanej nad nią opieki.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marian Wolanin Sędziowie: Sędzia NSA Piotr Niczyporuk (spr.) Sędzia del. WSA Dariusz Chaciński po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 grudnia 2022 r., sygn. II SA/Gd 399/22 w sprawie ze skargi A. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia 7 kwietnia 2022 r. nr SKO Gd/6246/21 w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2022 r., sygn. akt II SA/Gd 399/22, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w sprawie ze skargi A. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z 7 kwietnia 2022 r. nr SKO Gd/6246/21 w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego orzekł o: uchyleniu zaskarżonej decyzji (pkt 1 sentencji wyroku); zasądzeniu od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku na rzecz A. M. kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt 2 sentencji wyroku).

Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:

W dniu 28 czerwca 2021 r. A. M. (dalej: Skarżąca) złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawną matką, B. M. (dalej: matka). Do wniosku załączyła wymagane dokumenty, w tym orzeczenie o niepełnosprawności matki wydane przez lekarza orzecznika ZUS, wyrok rozwodowy, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wnioskodawczyni oraz oświadczenie o zakresie czynności wykonywanych w ramach opieki nad matką. Skarżąca legitymuje się orzeczeniem zaliczającym ją do osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym do 31 stycznia 2026 r.; niepełnosprawność istnieje od urodzenia, a ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 12 lipca 2021 r. Matka Skarżącej orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z 1 kwietnia 2021 r. zaliczona została do osób całkowicie niezdolnych do pracy do dnia 31 marca 2023 r.; data powstania niepełnosprawności ustalona została na dzień 3 października 2019 r. W wyniku weryfikacji danych m.in. w Krajowym Systemie Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności stwierdzono, iż matka Skarżącej została zaliczona do osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym do 31 marca 2022 r. W odpowiedzi na wezwanie organu Skarżąca złożyła oświadczenie, iż nie podejmowała zatrudnienia, ukończyła szkołę hotelarską, a następnie urodziła dziecko. W 2019 r. matka zachorowała i od tego czasu sprawuje nad nią opiekę. Matka przeszła operację usunięcia guza płuca, a jej stan zdrowia ulega pogorszeniu. W trakcie wywiadu środowiskowego ustalono, iż matka mieszka z synem M. M., który, zdaniem matki, nie może sprawować opieki, ponieważ sam jest osobą niepełnosprawną - ma dużą wadę wzroku. Z weryfikacji danych o składkach zdrowotnych wynika, iż M. M. pracuje. Z weryfikacji tychże danych wynika również, iż matka Skarżącej do 30 września 2020 r. pracowała zawodowo. Skarżąca wykonuje następujące czynności: sprząta mieszkanie, robi zakupy, przygotowuje posiłki, kupuje leki, inne czynności w zależności od potrzeb. Czynności zajmują od kilku do kilkunastu godzin. Matka nie jest osobą leżącą, po mieszkaniu porusza się samodzielnie; pomocy wymaga przy kąpieli, nie wychodzi samodzielnie z domu.