Postanowienie SN z dnia 20 maja 2024 r., sygn. IV KO 43/24

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Andrzej Tomczyk (przewodniczący)
‎SSN Tomasz Artymiuk (sprawozdawca)
‎SSN Marek Pietruszyński

w sprawie P. M. (obecnie B.)

skazanego z art. 148 § 2 pkt 2 k.k.,

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu

w dniu 20 maja 2024 r.

z urzędu, kwestii wznowienia postępowania o wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2021 r., IV KO 92/21, o oddaleniu wniosku obrońcy o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. akt II AKa 9/17,

postanowił:

1. na podstawie art. 542 § 3 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. wznowić z urzędu postępowanie Sądu Najwyższego prowadzone w sprawie IV KO 92/21, o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. akt II AKa 9/17;

2. uchylić postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2021 r., IV KO 92/21, o oddaleniu wniosku obrońcy skazanego P. M. (obecnie B. ) o wznowienie postępowania i wniosek obrońcy wymienionego wyżej skazanego z dnia 26 lipca 2021 r. przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Najwyższemu Izbie Karnej w postępowaniu o wznowienie postępowania;

3. obciążyć Skarb Państwa kosztami postępowania o wznowienie postępowania.

Tomasz Artymiuk Andrzej Tomczyk Marek Pietruszyński

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 16 grudnia 2021 r., IV KO 92/21, Sąd Najwyższy oddalił wniosek obrońcy P. M. (obecnie B. ) o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. akt II AKa 9/17, zmieniającym wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 3 listopada 2016 r., sygn. akt IV K 241/15, którymi to orzeczeniami P. M. (obecnie B. ) skazany został za przestępstwo z art. 148 § 2 pkt 2 k.k. na karę dożywotniego pozbawienia wolności.

W dniu 12 kwietnia 2024 r. do Sądu Najwyższego wpłynęło pismo obrońcy skazanego P. B. (dawniej M. ) zatytułowane „Wniosek o wznowienie z urzędu, na podstawie art. 542 § 3 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., postępowania o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. akt II AKa 9/17, zmieniającym wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 3 listopada 2016 r., sygn. akt IV K 241/15”. Treść powyższego pisma, w tym jego uzasadnienie, wskazuje, że przedmiotem sygnalizacji o jakiej mowa w art. 9 § 2 k.p.k., jest postępowanie o wznowienie postępowania zakończone powołanym wyżej postanowieniem Sądu Najwyższego, a jego merytoryczną podstawę stanowi okoliczność orzekania w tej sprawie na etapie postępowania zainicjowanego wnioskiem obrońcy z dnia 26 lipca 2021 r. (data wpływu do Sądu Najwyższego) sędziów Marka Motuka, Antoniego Bojańczyka i Marka Siwka powołanych przez Prezydenta RP na urzędy sędziów Sądu Najwyższego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2018.3). Zdaniem obrońcy, wskazana wyżej okoliczność stanowi, zgodnie z pkt. 1 uchwały połączonych Izb Sądu Najwyższego: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 stycznia 2020 r., BSA I-4110-1/20 (OSNK 2020, z. 2, poz. 7), bezwzględną przyczynę odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., co stosownie do treści art. 542 § 3 k.p.k. powinno skutkować wznowieniem z urzędu postępowania o wznowienie postępowania. Jednocześnie autorka wniosku odwołała się do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2023 r., II KO 73/22, w którym uznano, że postanowienie Sądu Najwyższego oddalające jako oczywiście bezzasadne kasacje obrońców skazanych, z uwagi na udział w składzie tego Sądu sędziego Marka Siwka, jest dotknięte uchybieniem w postaci bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. Wskazała również na okoliczność powołania sędziego Marka Siwka na urząd sędziego Sądu Najwyższego do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, która to Izba – w świetle wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz) w Strasburgu z dnia 8 listopada 2021 r., w sprawie Dolińska-Ficek i Ozimek przeciwko Polsce (skargi nr 49868/18 i 57511/19) – nie posiadała i nie posiada atrybutu „sądu”, który jest zgodny z prawem w rozumieniu art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (EKPC). W jej ocenie przeniesienie sędziego Marka Siwka do Izby Karnej Sądu Najwyższego tej pierwotnej wady jego powołania nie konwalidowało. W dniu 13 maja 2024 r. do Sądu Najwyższego wpłynęło też pismo P. B. (dawniej M. ), w którym popierając wniosek swojego obrońcy skazany podniósł, że bezwzględna przyczyna odwoławcza określona w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. dotyczy również wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach orzekającego w jego sprawie, w którego składzie brała udział K. M. , sędzia Sądu Okręgowego delegowana do Sądu Apelacyjnego.