Zwolnienie od podatku VAT dostawy działki niezabudowanej nr 2 w ramach wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT dostawy działki niezabudowanej nr 2 w ramach wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej: Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina nabyła nieruchomość nr 2 na podstawie umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego 24 czerwca 2021 r. Wskazana działka jest niezabudowana i znajduje się na terenie, dla którego nie ma obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W stosunku do działki nie wydano decyzji o warunkach zabudowy oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Na podstawie decyzji Wojewody (…) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej 7 czerwca 2023 r. (ostateczna 22 sierpnia 2023 r., dalej: decyzja wywłaszczeniowa) dokonano podziału działki nr 1 m.in. na działkę nr 2. Na podstawie decyzji wywłaszczeniowej z dniem, w którym decyzja ta stała się ostateczna prawo własności działki nr 2 zostało przejęte przez województwo (…). Na podstawie zatem jednej decyzji został dokonany podział i przejęcie wydzielonej działki przez województwo (…).

Decyzja wywłaszczeniowa dotyczy zezwolenia na realizację inwestycji drogowej pn. „(…)”, między innymi na działce nr 2. Zgodnie z decyzją wywłaszczeniową działka nr 2 będzie przeznaczona pod rozbudowę innych dróg publicznych. W stosunku do działki nr 2 (powstałej w wyniku podziału działki 1) nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy oraz decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Działka 2 (podobnie jak działka przed podziałem) nie jest objęta miejscowym planowym zagospodarowania przestrzennego. Na podstawie Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego Miasta (…) działka o nr 2 jest przeznaczona pod drogi publiczne.

Gmina otrzymała od Wojewody (…) decyzję 2 kwietnia 2024 r. ustalającą odszkodowanie za nieruchomość nr 2. Do momentu wywłaszczenia Gmina nie przyczyniła się do wywłaszczenia, ani nie wykonywała żadnych czynności w celu przygotowania ww. działki do wywłaszczenia, ani do podniesienia jej wartości. Wywłaszczenie nastąpiło wbrew woli Gminy, a wszelakie czynności dążące do wywłaszczenia dokonane były przez instytucje państwowe. Gmina nie dokonywała na ww. działce zmian i nie przygotowywała jej do sprzedaży.

Pytanie

Czy odpłatna dostawa towaru - wywłaszczenie działki o nr 2 w zamian za odszkodowanie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

W przedstawionym stanie faktycznym należy uznać, że odpłatna dostawa towaru, jaką jest wywłaszczenie w zamian za odszkodowanie, działki o nr ewid. 2, podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361, dalej: „ustawa”), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług […] podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa, prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy - czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa, prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

W związku z powyższym na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - dostawa ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: podatek VAT).

Nadmienia się jednak, iż przeniesienie z mocy prawa, prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

Stosownie do treści art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.; dalej: u.g.n.), wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

W myśl art. 128 ust. 1 u.g.n., wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Ust. 2 ww. artykułu informuje, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe, należy stwierdzić, iż przekazanie przez Gminę nieruchomości dokonywane w związku z decyzją wywłaszczeniową stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, a Gmina dla tej czynności działa w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W tym przypadku, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Wskazana powyżej definicja terenu budowlanego odwołuje się wyłącznie do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Inne dokumenty dotyczące nieruchomości (m.in. studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego) nie mają zatem znaczenia przy ustalaniu czy dany grunt jest terenem budowlanym.

Według art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.; dalej: u.p.z.p.), kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 u.p.z.p, ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Ust. 2 ww. artykułu wskazuje, iż w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

Analizując stan faktyczny - do dnia wywłaszczenia działki nr 2 - nieruchomość ta nie była objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W stosunku do działki, zarówno przed, jak i po podziale - nie były wydane decyzje o warunkach zabudowy oraz decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Zgodnie z powyższym przepisem należy uznać, że działka o nr 2 nie stanowi terenu budowlanego. Świadczy o tym fakt, iż znajduje się ona na terenie, dla którego nie ma obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie zostały w stosunku do niej (zarówno przed, jak i po podziale) wydane decyzje o warunkach zabudowy oraz decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Potwierdzeniem powyższego jest stanowisko wyrażone przez Ministerstwo Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 14 czerwca 2013 r., sygn. PT10/033/12/207/WLI/13/RD58639 - w sytuacji, gdy brak jest planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, nie należy już kierować się danymi zawartymi w ewidencji gruntów i budynków, które były, zgodnie z wykładnią zaprezentowaną w wyroku z dnia 17 stycznia 2011 r., istotne w stanie prawnym obowiązującym do 31 marca 2013 r. W konsekwencji dostawa terenu niezabudowanego, nieobjętego planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, podlega zwolnieniu z podatku od towarów i usług.

Zgodnie z treścią interpretacji indywidulanej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) 15 marca 2024 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.588.2023.2.KM: „Jeżeli zatem działka nie była objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a przed dniem uprawomocnienia się Decyzji Lokalizacyjnej nie obowiązywała inna decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla tej działki, to na moment wywłaszczenia działka ta nie była terenem budowlanym, w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. Tym samym, dostawa przedmiotowej działki korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy".

Analogiczne stanowisko przedstawiają inne wydane przez DKIS interpretacje indywidualne, m.in.:

1.sygn. 0111-KDIB3-1.4012.899.2023.2.AB z 9 lutego 2024 r.;

2.sygn. 0112-KDIL3.4012.785.2023.1.EW z 8 lutego 2024 r.;

3.sygn. 0112-KDIL3.4012.785.2023.1.EW z 28 lutego 2024 r.;

4.sygn. 0112-KDIL1-2.4012.304.2023.3.AS z 17 października 2023 r.;

5.sygn. 0114-KDIP1-3.4012.418.2023.1.KF z 21 września 2023 r.;

6.sygn. 0114-KDIP4-3.4012.306.2023.2.KŁ z 14 września 2023 r.;

7.sygn. 0114-KDIP4-2.4012.271.2023.2.MB z 2 sierpnia 2023 r.;

8.sygn. 0112-KDIL1-3.4012.98.2023.2.MR z 26 kwietnia 2023 r.;

9.sygn. 0112-KDIL3.4012.114.2023.1.KFK z 14 kwietnia 2023 r.;

10.sygn. 0112-KDIL1-2.4012.73.2023.1.AS z 13 kwietnia 2023 r.;

11.sygn. 0114-KDIP4-1.4012.643.2022.1.RMA z 30 grudnia 2022 r.

Potwierdzeniem powyższego, jest również stanowisko Ministra Finansów, wyrażone w piśmie z 2 stycznia 2019 r., sygn. PT1.054.42.2018.PSG.952, zgodnie z powyższym zmiana przeznaczenia wywłaszczanych nieruchomości z rolnych na przeznaczone pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym te nieruchomości stają się z mocy prawa własnością (…) lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Nie znajdowałoby zatem uzasadnienia stwierdzenie, iż najpierw dokonano zmiany przeznaczenia nieruchomości, a następnie dokonano ich dostawy (wywłaszczenia) - już jako terenów budowlanych. W związku z powyższym wywłaszczana nieruchomość rolna powinna, w mojej ocenie, zostać opodatkowana na zasadach właściwych dla nieruchomości rolnej. […] Należy zauważyć, że ze względu na to, że transakcje mające za przedmiot dostawę (wywłaszczenie) działek ze względu na ich wartość mogą nieść poważne konsekwencje prawne dla podatników, zasadne jest, ażeby w razie wątpliwości podmioty wywłaszczane występowały z wnioskami o wydanie interpretacji indywidualnej. W przypadku bowiem powstania wątpliwości dotyczących interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, które mogą rodzić określone konsekwencje w sferze prawa podatkowego, zainteresowany ma prawo zwrócić się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej jego konkretnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Zaznaczam, iż interpretacje indywidualne dotychczas wydane w powyższym zakresie są - co do zasady - zgodne z prezentowanym powyżej stanowiskiem”.

Reasumując, zgodnie z treścią wydawanych przez DKIS interpretacji indywidualnych w analogicznych sprawach - wywłaszczenie działki o nr ew. 2 w zamian za odszkodowanie, spełnia warunki zawarte w treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż działka:

• stanowi nieruchomość niezabudowaną,
• nie stanowi terenu budowlanego - stosownie do art. 2 pkt 33 ustawy.

W związku z powyższym odpłatna dostawa towaru, o której mowa wyżej podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Z przywołanego powyżej przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).

W takiej sytuacji uznać należy, że ma miejsce dostawa towarów w zamian za odszkodowanie, natomiast odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną – objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Należy przy tym zaznaczyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

 W myśl dyspozycji art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Jak stanowi natomiast art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

W pierwszej kolejności zaznaczyć należy, że organ władzy publicznej wydając nieruchomość za odszkodowaniem nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są realizowane zadania, dla realizacji których organy te zostały powołane. Tym samym w tej sprawie nie występują Państwo jako podmiot prawa publicznego, lecz jako właściciel. Państwa sytuacja w odniesieniu do kwestii własności nieruchomości jest taka sama jak innych podmiotów, dokonujących dostawy gruntów.

Tak więc przeniesienie przez Państwa własności działki nr 2 na rzecz (…) w zamian za odszkodowanie, stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

Czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają opodatkowaniu stawką podatku VAT właściwą dla przedmiotu świadczenia albo korzystają ze zwolnienia od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Przez tereny budowlane – w świetle art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się:

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977 ze zm.):

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Z wyżej cytowanych przepisów wynika, że przez decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu należy rozumieć zarówno decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, jak i decyzję o warunkach zabudowy.

W tym miejscu należy powołać art. 2 pkt 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zgodnie z którym:

Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.):

Na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 311):

Artykuł 11f ust. 1 pkt 6 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wskazuje, że:

Według art. 11i ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

W myśl art. 11i ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Fakt, że w przypadku wydawania decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej zostały w całości wyłączone przepisy określone w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oznacza w szczególności, że ustalenie lokalizacji drogi w ramach zezwolenia na realizację inwestycji drogowej może nastąpić niezależnie od tego, czy dla terenu, przez który ma przebiegać ta inwestycja, obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz niezależnie od treści postanowień takiego planu.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Jak stanowi art. 12 ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Według regulacji art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych:

Na podstawie art. 112 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

W myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością (…) lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren przeznaczony pod zabudowę odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się z mocy prawa własnością (…) lub odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

Jak już wcześniej wskazano przeniesienie z mocy prawa własności gruntu w opisanym przypadku w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, natomiast opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności w zamian za wynagrodzenie pełniące funkcję odszkodowania.

Z okoliczności sprawy wynika, że na podstawie decyzji wywłaszczeniowej nastąpiło przejęcie niezabudowanej działki nr 2 przez województwo (…) od Gminy. Decyzja wywłaszczeniowa dotyczy zezwolenia na realizację inwestycji drogowej. Zgodnie z tą decyzją działka nr 2 będzie przeznaczona pod rozbudowę innych dróg publicznych. Działka 2 nie była objęta miejscowym planowym zagospodarowania przestrzennego, w odniesieniu do niej nie została również wydana decyzja o warunkach zabudowy. Gmina otrzymała od wojewody (…) decyzję ustalającą odszkodowanie za nieruchomość. Do momentu wywłaszczenia Gmina nie przyczyniła się do wywłaszczenia, ani nie wykonywała żadnych czynności w celu przygotowania ww. działki do wywłaszczenia. Wywłaszczenie nastąpiło wbrew woli Gminy, a wszelakie czynności dążące do wywłaszczenia dokonane były przez instytucje państwowe. Gmina nie dokonywała na ww. działce zmian i nie przygotowywała jej do sprzedaży.

Na tle przedstawionych okoliczności sprawy wątpliwości Gminy sprowadzają się do ustalenia, czy odpłatna dostawa (wywłaszczenie) działki nr 2 w zamian za odszkodowanie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Jak Państwo wskazali na podstawie decyzji wywłaszczeniowej z dniem, w którym decyzja ta stała się ostateczna prawo własności działki nr 2 zostało przejęte przez województwo (…). Na podstawie zatem jednej decyzji został dokonany podział i przejęcie wydzielonej działki przez województwo (…). W stosunku do działki nr 2 (powstałej w wyniku podziałki działki 1 nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy oraz decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Działka 2 (podobnie jak działka przed podziałem) nie jest objęta miejscowym planowym zagospodarowania przestrzennego.

Zatem skoro na dzień dostawy (wywłaszczenia) na rzecz (…) ww. nieruchomość nr 2 stanowiła teren niezabudowany, nieobjęty obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, ani decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, to zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości, nastąpiła w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta (działka nr 2) stała się z mocy prawa własnością (…). Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia. Tym samym, właściwym jest stwierdzenie, że najpierw dochodzi do czynności wywłaszczenia, a dopiero następnie do dokonania zmiany przeznaczenia nieruchomości. W konsekwencji wywłaszczona działka powinna zostać opodatkowana zgodnie z obowiązującą kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia.

Z uwagi na fakt, że w momencie dostawy (wywłaszczenia) przedmiotowa nieruchomość była terenem niezabudowanym, niebędącym terenem budowlanym w myśl art. 2 pkt 33 ustawy (grunt bowiem nie był objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i decyzją o warunkach zabudowy), jego dostawa korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

W efekcie, odpowiadając na Państwa pytanie stwierdzić należy, że odpłatna dostawa towaru - wywłaszczenie działki o nr 2 w zamian za odszkodowanie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).