Przekroczenie granic przy budowie

Przemysław Mańko

Stan prawny na 24 listopada 2009 r.

Stosunki sąsiedzkie

Nie ulega wątpliwości, że pomiędzy właścicielami nieruchomości sąsiadujących ze sobą, na skutek wykonywania przez nich prawa własności, dochodzić może do różnego rodzaju sporów. Kwestie te są szczegółowo uregulowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.; dalej "k.c.").

W stosunkach sąsiedzkich może m.in. dojść do przekroczenia granicy gruntu przy budowie, czyli do częściowej zabudowy cudzej działki. Przekroczenie granicy przy dokonywaniu inwestycji stanowi bez wątpienia naruszenie prawa własności, które uzasadniałoby wystąpienie przez właściciela zajętej częściowo działki z roszczeniem negatoryjnym¹. Niemniej jednak dla takich sytuacji ustawodawca przewidział rozwiązanie szczególne, a mianowicie art. 151 k.c. Stanowi on, że "jeżeli przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia przekroczono bez winy umyślnej granice sąsiedniego gruntu, właściciel tego gruntu nie może żądać przywrócenia stanu poprzedniego, chyba że bez nieuzasadnionej zwłoki sprzeciwił się przekroczeniu granicy albo że grozi mu niewspółmiernie wielka szkoda. Może on żądać albo stosownego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie odpowiedniej służebności gruntowej, albo wykupienia zajętej części gruntu, jak również tej części, która na skutek budowy straciła dla niego znaczenie gospodarcze".

Jak wynika z powyższego, przepis ten uprawnienie do żądania przywrócenia stanu poprzedniego przez właściciela gruntu, którego granice przekroczono, a zarazem przewiduje inne sposoby rozwiązania konfliktu interesów, do jakiego doszło na skutek przekroczenia granicy.