Jak dokonać wyceny bilansowej aktywów i pasywów w walutach obcych

Wycena bilansowa aktywów i pasywów w walutach obcych służy ustaleniu rzetelnego obrazu stanu majątkowego jednostki na dzień bilansowy.

Prawidłowa wycena poszczególnych składników aktywów i pasywów jest niezwykle istotna. Ponieważ kursy walut mogą podlegać znacznym wahaniom, wszystkie operacje wyrażone w walutach obcych należy wyceniać nie rzadziej niż na dzień bilansowy po obowiązującym na ten dzień średnim kursie NBP. Dzięki temu spółka prezentuje rzetelny obraz stanu majątkowego i finansowego, urealniając tym samym swój wynik finansowy.

Jednostki mogą wybrać jedno z dwóch podejść do rozliczania różnic kursowych. Ustawy podatkowe przewidują możliwość rozliczania ustalonych w trakcie roku obrotowego i naliczonych na dzień bilansowych różnic kursowych według dwóch metod, tj.:

• podatkowej – gdzie różnice kursowe rozliczane są na podstawie przepisów ustaw podatkowych. Metodę tę mogą stosować podatnicy prowadzący księgi rachunkowe lub podatkową księgę przychodów i rozchodów,
• bilansowej – gdzie różnice kursowe rozliczane są na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości. Metodę tę mogą stosować wyłącznie podatnicy prowadzący księgi rachunkowe.

Różnice kursowe ustalane na podstawie przepisów podatkowych

Różnice kursowe ustalane są zgodnie z art. 15a updop w przypadku osób prawnych.

W przypadku stosowania podatkowej metody rozliczania różnic kursowych dokonana na dzień bilansowy wycena podlega wystornowaniu w roku następnym. Poprzez dokonanie storna różnic kursowych stany wycenionych pozycji powracają do stanu sprzed wyceny bilansowej. Zatem w księgach rachunkowych pozostają tylko zrealizowane różnice kursowe. Wartość aktywów i pasywów np. w przypadku zapłaty zobowiązań, otrzymania należności, sprzedaży waluty itd. porównywana jest z pierwotną ich wartością, tj. z dnia powstania, a nie z wyceną z dnia bilansowego.

Przy wyborze tzw. metody podatkowej ustalania różnic kursowych w wartości początkowej środka lub wartości niematerialnej i prawnej powinny być uwzględnione zrealizowane różnice kursowe.

Gdy zapłata związana z nabyciem lub wytworzeniem składnika majątku trwałego lub spłata kredytu (pożyczki) zaciągniętego w tym celu jest dokonywana po dniu oddania składnika majątku do używania, wówczas różnice kursowe nie korygują ceny nabycia lub kosztu wytworzenia. W takim przypadku różnice kursowe dodatnie zwiększają przychody, a ujemne – koszty uzyskania przychodów.