Prawo oświatowe. Rozdział 5. Organizacja kształcenia, wychowania i opieki w szkołach i placówkach publicznych

Procedura likwidacji (przekształcenia) szkoły publicznej prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego (art. 89 Prawa oświatowego)

W ustawie - Prawo oświatowe doprecyzowano tryb wydawania przez kuratora opinii w przedmiocie zamiaru likwidacji (przekształcenia) szkoły publicznej prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. Jednoznacznie wskazano, że opinia kuratora oświaty (w przypadku publicznej szkoły artystycznej - opinia ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego) jest wydawana w formie postanowienia w ciągu 30 dni od dnia doręczenia kuratorowi (ministrowi) wystąpienia jednostki samorządu terytorialnego o wydanie tej opinii.

Dotychczasowy stan prawny w tym zakresie podlegał zmianom oraz był źródłem wątpliwości interpretacyjnych co do podstawy prawnej wydawania opinii. Ustawą z dnia 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r., poz. 35 ze zm.) przywrócono wymóg uzyskania pozytywnej opinii kuratora oświaty w przedmiocie zamiaru likwidacji (przekształcenia) szkoły prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiąc, że opinia ta wydawana jest w drodze zaskarżalnego postanowienia (przysługuje na nie zażalenie do ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania). Jednocześnie nie dookreślono wprost, że opinia kuratora oświaty jest wydawana w terminach określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego. Skutkuje to wydawaniem przez kuratorów oświaty opinii w oparciu o podstawę prawną ujętą w art. 89 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 446 ze zm.) oraz w terminie określonym w tym przepisie, tj. w ciągu 14 dni od dnia otrzymania wniosku jednostki samorządu terytorialnego o wydanie opinii.

Wydanie przez organ nadzoru pedagogicznego opinii w przedmiocie zamiaru likwidacji (przekształcenia) szkoły samorządowej wymaga wnikliwego i wszechstronnego zbadania sprawy, ustalenia i wyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych, zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego, włącznie z koniecznością przeprowadzenia wizji lokalnej (w trybie kontroli doraźnej) w szkole, którą zamierza się likwidować, oraz w szkole, w której uczniowie likwidowanej szkoły będą kontynuować naukę. Jednocześnie ustawowy termin powiadomienia kuratora oświaty o zamiarze likwidacji szkoły oraz przedłożenia przez jednostkę samorządu terytorialnego wniosku o wydanie w tej sprawie przez kuratora opinii, tj. na 6 miesięcy przed końcem roku szkolnego, w którym planowana jest likwidacja szkoły (do dnia 28 lutego), powoduje kumulowanie się wniosków o wydanie opinii i konieczność przeprowadzenia przez kuratora nierzadko wielu postępowań w przedmiocie wydania opinii.