Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym - Art. 40

1

[Pojęcie prawa miejscowego] Pojęcie prawa miejscowego nie jest pojęciem jednoznacznym. Jednakże dla kwalifikacji danego aktu jako aktu prawa miejscowego znaczenie decydujące ma charakter norm prawnych i kształtowanie przez te normy sytuacji prawnej adresatów. Tylko w sytuacji uznania, że uchwała zawiera normy postępowania o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, stanowiące normy powszechnie obowiązujące na terenie gminy - jest ona aktem prawa miejscowego, nawet jeśli w akcie takim jest tylko jeden przepis posiadający ww. cechy¹.

W wyroku z 18 października 2010 r. (VII SA/Wa 1519/10)² Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał:

WSA

Tylko w sytuacji uznania, że uchwała zawiera normy postępowania o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, stanowiące normy powszechnie obowiązujące na terenie gminy - jest ona aktem prawa miejscowego, który zgodnie z art. 13 pkt 2 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych oraz art. 42 u.s.g., podlega publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

Główną właściwością aktu prawa miejscowego jest jego powszechnie obowiązujący charakter, wyrażający się w możliwości nakładania praw i obowiązków na wszystkich mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego.

2

[Upoważnienie ustawowe do wydania aktu prawa miejscowego] Pierwszym kryterium oceny tego, czy mamy do czynienia z aktem prawa miejscowego, jest stwierdzenie istnienia przepisu ustawowego upoważniającego organ stanowiący gminy do wydania aktu prawnego w określonej materii.

W doktrynie słusznie akcentuje się, że to wyklucza możliwość powoływania się na upoważnienia zawarte w rozporządzeniach i prowadzi do wniosku, iż stanowienie aktów prawa miejscowego, opierające się na upoważnieniu wyprowadzonym z aktów podustawowych, należy uznać za niekonstytucyjne.

O słuszności tego poglądu przesądził w istocie sam ustawodawca, wskazując explicite w art. 40 ust. 1 u.s.g., że akty prawa miejscowego mogą być wydawane na podstawie upoważnień ustawowych.